Gần chân Hy Mã Lạp Sơn
Chúa voi trắng đẹp sống luôn nơi này
Chúa voi cai trị tại đây
Tám ngàn voi sống họp bầy cùng nhau
Chúa voi thường rất buồn rầu
Vì voi có mẹ từ lâu mù lòa
Hằng ngày voi vào rừng già
Quả ngon, trái ngọt hái ra gửi về
Mong cho mẹ được no nê
Nào ngờ mẹ lại không hề được ăn
Đàn voi độc ác vô ngần
Lén giành ăn hết cả phần mẹ voi
Buổi chiều trở lại nhà rồi
Khi voi thấy mẹ đói thời xót xa
Quyết đưa mẹ vào rừng già
“Đàn voi ích kỷ thiết tha làm gì.”
Khi đàn voi ngủ li bì
Chúa voi giắt mẹ lánh đi vào rừng
Lên trên núi ở trong vùng
Vào hang đá nọ vô cùng tốt tươi
Cạnh hồ sen đẹp tuyệt vời
Lá hoa giỡn sóng reo vui lạ thường.
*
Một hôm có gã thợ rừng
Từ Ba La Nại đến vùng này đây
Thăm bà con đã lâu ngày
Tới bên hồ nước chẳng may lạc đường
Bàng hoàng, lo sợ, hãi hùng
Khóc cho số phận thảm thương nghẹn lời.
Dưới hồ voi trắng đang bơi
Chợt nghe sầu não tiếng người than van
Bèn lên bờ tính hỏi han
Thợ rừng hoảng sợ vội vàng chạy đi
Đuổi theo voi nói: “Sợ chi!
Tôi không có ý hại gì anh đâu
Sao anh than khóc thảm sầu?”
Thợ rừng: “Tôi lạc rừng sâu bảy ngày
Quẩn quanh đói khát trong đây.”
Voi bèn an ủi với đầy từ tâm:
“Tôi đưa khỏi chốn sơn lâm
Rồi về quê cũ muôn phần bình yên.”
Voi đưa vòi thấp xuống liền
Thợ rừng bám đó leo lên lưng ngồi
Voi đưa ra khỏi rừng rồi
Anh theo đường cũ về nơi kinh thành.
*
Về Ba La Nại an lành
Chợt nghe tin tức loan nhanh phố phường
Rằng voi quý của quốc vương
Vừa đây mới chết, ngài đương buồn rầu
Muốn tìm voi khác thay mau
Sẽ ban tiền thưởng trước sau rất nhiều.
Thợ rừng vội vã vào triều
Chuyện voi trắng chốn cheo leo non ngàn
Kể vua nghe thật rõ ràng
Trình rằng nhớ chỗ, dễ dàng bắt voi,
Vua đồng ý, cử đoàn người
Theo anh thợ nọ vào nơi rừng già.
Sau thời gian ngắn xông pha
Băng ngang đồng ruộng, xuyên qua núi đồi
Cả đoàn tới được rừng rồi
Suối hồ hoang dã, đất trời bình yên
Họ bèn rón rén tới nhìn
Thấy voi trắng nọ quả nhiên tuyệt vời
Dưới hồ voi trắng thảnh thơi
Hái sen mềm mại búp tươi đem về
Dâng lên cho mẹ voi kia
Mẹ mù đâu có thể đi ra ngoài.
Chàng voi trắng chợt đánh hơi
Nhận ra mùi lạ, biết người ở quanh
Nhìn lên thấy lính triều đình
Cùng anh thợ nọ đứng rình ở trên
Chàng voi nghĩ: “Tên đê hèn
Không màng ân nghĩa, sớm quên ơn người
Bọn này ta diệt dễ thôi
Sức ta mạnh mẽ ai thời sánh ngang
Nhưng ta không muốn tang thương
Tránh phương tàn ác, theo đường từ bi
Ta nên để họ bắt đi
Gặp vua xin thả bề gì cũng yên
Voi theo kế hoạch đó liền
Theo đoàn lính tráng, theo tên gian hùng.
Đêm về voi mẹ trông chừng
Mù loà chờ đợi, con không thấy về
Nghe ồn ào biết hiểm nguy
Biết con bị bắt lôi đi mất rồi
Mẹ voi than khóc kêu trời
Thương con sẽ bị ra nơi chiến trường
Đánh nhau thời dễ tử thương
Mẹ con như vậy hết đường gặp nhau
Mẹ mù nằm ẩn hang sâu
Cõi lòng tan nát đớn đau vô cùng.
Nghe tin voi trắng về cung
Dân Ba La Nại vui mừng liên hoan
Khắp kinh thành đều trang hoàng
Kết vòng hoa đẹp mang choàng cổ voi
Đồ ăn, thức uống ngon sơi
Mọi người lũ lượt mang mời voi ngay
Nhưng voi lại lãnh đạm thay
Bỏ ăn, bỏ uống, héo gầy tấm thân,
Sợ voi yếu sức dần dần
Khiến cho tính mạng có phần lâm nguy
Mọi người báo quốc vương nghe
Vua thân hành tới voi kia trong chuồng
Cho voi ăn rất thân thương
Nhưng voi từ chối không màng chút chi
Ngạc nhiên vua hỏi tức thì:
“Ngươi không hãnh diện chút gì hay chăng
Giúp cho vương quốc vẻ vang?”
Chàng voi than thở: “Tôi màng ăn đâu
Chỉ cầu mong mãi trước sau
Trở về nuôi mẹ hang sâu mù loà
Thân tàn, sức yếu, tuổi già
Không ai chăm sóc chắc là chết thôi.”
Vua nghe xúc động bồi hồi
Nên vua quyết định thả voi tức thì.
Chàng voi cảm tạ, ra đi
Giã từ vua quý, quay về hang xưa
Tới nơi vui mấy cho vừa
Mẹ voi còn sống nằm chờ đợi con
Hai tai nghe ngóng bồn chồn
Chàng voi hút nước ở luôn dưới hồ
Rưới lên lưng mẹ voi mù
Khiến cho mẹ tưởng trời mưa, lầm bầm:
“Trái mùa! Mưa lạ vô ngần
Chắc là thần ác bất thần ra tay
Con ta vắng mặt tại đây
Nào ai bảo vệ, khổ thay thân già.”
Chàng voi trắng đến sát bà
Quỳ bên, an ủi thật là yêu thương
Mẹ voi nhận được tiếng chàng
Đứng lên vội vã rống vang vui mừng.
Chàng voi kể lại tận tường
Chuyện chàng theo lính lên đường về kinh
Chuyện nhà vua phóng thích mình
Mẹ voi cảm động thật tình tri ân:
“Quốc vương đức độ bội phần
Chúc vua hạnh phúc, chúc dân an lành.”
Bên hồ sen nước long lanh
Mẹ con voi trắng sống quanh êm đềm
Chàng voi phụng dưỡng mẹ hiền
Đến ngày voi mẹ quy tiên chầu trời.
*
Thời gian lần lượt dần trôi
Tới phiên voi trắng êm xuôi lìa trần
Nhà vua ra lệnh quần thần
Dựng pho tượng đá ở gần hồ xưa
Giữa thiên nhiên cảnh hoang sơ
Tượng chàng voi trắng nên thơ vô cùng
Hằng năm vua với hoàng cung
Cùng bao dân chúng tưng bừng đến đây
Liên hoan quanh tượng voi này
Ngày “Hội Voi Trắng” tràn đầy thân thương
Nhớ voi từng sống vẻ vang
Dạt dào chữ hiếu, thênh thang tâm từ.
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(phỏng dịch và thi hóa theo bản văn xuôi “WHITE ELEPHANT”
trong “The Stories Of Buddha’s Former Births” của Anjali Pal)
NHẬN DIỆN TIỀN THÂN
Voi trắng là tiền thân Đức Phật. Voi mẹ bị mù là hoàng hậu Ma Gia. Nhà vua là A Nan.
____________________________________________________
Hình ảnh thêm về VOI TRẮNG
