Ngày xưa có một cây bàng
Thân to vươn giữa thênh thang núi rừng
Bên sườn núi tuyết chập chùng
Nơi ba con vật ở cùng với nhau
Sống chung thân thiết từ lâu
Một là chim trĩ đậu đầu ngọn cây,
Hai là khỉ thích đu dây,
Ba là voi nọ da dầy, to thân
Cả ba con vật quây quần
Thông minh tài trí cũng gần tương đương
Dù quen biết, dù yêu thương
Vẫn luôn tranh cãi chẳng nhường nhịn chi
Hiếm khi đồng ý chuyện gì
Luôn cho mình phải rồi chê ý người.
Thời gian hoài phí dần trôi
Sợ rằng tình bạn tới thời rã tan
Ba con vật cùng họp bàn
May thay đồng ý dễ dàng buổi nay:
“Kẻ nào có ý kiến hay
Đó là kẻ sống dạn dày bản thân
Tuổi nhiều kinh nghiệm vô ngần
Tất nhiên nhận xét có phần cao xa!”
Ngờ đâu rắc rối xảy ra
Ngày sinh, tuổi tác, cả ba quên rồi
Không còn nhớ vì lâu đời
So ra chẳng biết ai thời cao niên.
*
Một hôm nắng đẹp khắp miền
Nhìn cây bàng lớn êm đềm gió bay
Nảy ra sáng kiến tuyệt hay
Thế là chim trĩ hỏi ngay bạn vàng:
“Này voi cố nhớ rõ ràng
Lần đầu bạn thấy cây bàng ra sao
Cây to lớn như thế nào?”
Mơ màng voi đáp: “Ở vào thời xưa
Khi tôi nhỏ thường chơi đùa
Cây bàng chỉ thấp ngang vừa bụng tôi!”
Chim quay qua khỉ thốt lời:
“Vậy còn bạn khỉ thì thời đó đâu?”
Tay vuốt mặt, tay gãi đầu
Khỉ nhăn nhó nói: “Từ lâu lắm rồi
Khi tôi nhỏ tới đây ngồi
Chỉ cần vươn cổ đụng chồi ngọn cây
Cây bàng còn thấp lắm thay
Tôi ăn chồi đó hàng ngày khó chi!”
Voi và khỉ hỏi: “Vậy thì
Bạn chim trĩ có nhớ gì hay chăng?”
Đáp lời chim trĩ nói rằng:
“Khi tôi còn nhỏ phải băng núi đồi
Qua nơi xa lắc kiếm mồi
Cây bàng rừng lạ lâu đời sum sê
Trái nhiều chín mọng ngon ghê
Tôi ăn trái đó rồi về lại đây
Hôm sau đứng tại chỗ này
Tôi đi tiêu chảy ra ngay hột bàng
Hột bàng mọc với thời gian
Thành cây to lớn vươn ngang giữa rừng!”
*
Voi và khỉ vội chúc mừng:
“Tuổi đời bạn đã thuộc từng lớp trên
Bạn chim là vị cao niên
Chúng tôi kính trọng và nên nghe lời
Bạn khôn ngoan, bạn thạo đời
Chắc rằng kinh nghiệm hơn người khác thôi
Bạn nên hướng dẫn chúng tôi
Tránh đường sai sót, tránh nơi lỗi lầm
Vì hòa khí, vì tình thân
Bạn nên đứng đắn và luôn chân thành!”
Chim hoan hỉ: “Thật tốt lành!
Cám ơn hai bạn đã dành cho tôi
Những lời kính trọng tuyệt vời
Tôi xin hứa sẽ suốt đời chẳng quên
Sống theo sự tín nhiệm trên
Việc mong hoàn tất, tình thêm chan hòa!”
*
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(Thi hóa phỏng dịch theo bản văn xuôi
THE BIRTH OF A BANYAN TREE
của Ven. Kurunegoda Piyatissa & Tod Anderson)
*
Nhận diện tiền thân
TRUYỆN CÂY BÀNG MỌC LÊN
Chim trĩ là tiền thân Đức Phật.
Voi là Mục Kiền Liên. Khỉ là Xá Lợi Phất.
_______________________________________________
Bình Luận Bài Viết