Chàng đi dạo ngắm hoa, lòng chàng lắng lại. Chàng cân nhắc phải, trái, và chàng lại vào chùa. Trước thầy, chàng vòng tay thưa: “Xin thầy, con tầm đạo”.
Thầy phất nhẹ tay áo, thầy chỉ ghế: “Mời ngồi”. Bấy giờ, thầy thật vui: “Cần gì con cứ hỏi”.
“Thưa thầy, con muốn nói, con tìm đạo tu thân”.
Thầy mở lời, ân cần: “Đúng, tu thân, trước hết. Sinh, già, bệnh và chết, đời mở ra rồi chấm hết, thấy có đó rồi không”.
Chàng trai nghe nhẹ lòng, lời thầy như tim đập…
Thầy bây giờ rất khác hồi nãy chàng vào chùa. Thầy bây giờ như một người-trong-mơ mà chàng hằng tưởng nghĩ. Chuyện hồi nãy thành quá khứ, nếu còn nhớ chăng thì càng hiểu hai chữ vô thường.
Có thể Vô thường là Bất thường.
Có thể Vô thường là Phi thường.
Nhưng… người Bất thường là người điên, người Phi thường là người Anh hùng. Có đó rồi thành không. Thấy đó rồi mất đó. Tất cả đều Không thường. Nếu chuyện gì cũng thường định thì làm sao có hai câu thơ: “Trời không chớp biển với mưa nguồn/ Đêm nảo đêm nao tớ cũng buồn" (*).
Ca dao nói chuyện bình thường, không giải quyết được gì: “Đêm qua chớp biển mưa nguồn/ Hỏi người quân tử có buồn hay không?”. Không phải câu hỏi nào cũng có câu trả lời… cho nên tầm sư học đạo là để tu thân!
Chàng trai bâng khuâng nhìn khói trầm bay trên bàn Phật. Chàng nhìn nhà sư và chớp mắt, chàng đứng dậy thi lễ cảm ơn thầy. Thầy khoát tay, “Không có chi”.
Chàng trai đi. Ra trước cửa chùa ngó nắng. Cảnh chùa lẵng lặng, vài cánh bướm vờn hoa. Chàng ngộ.
Nhà sư cũng đứng dậy đi giật một hồi chuông, tiếng chuông rơi tơi tả trên lá trên hoa…
__________________
(*) Thơ Trần Tế Xương
Hình ảnh thêm về Đời vô thường
