Biên Niên Sử Giới Đàn Tăng Việt Nam Thế kỷ XX
LỜI NÓI ĐẦU
Sự kiện một Giới đàn, một Trường kỳ được mở ra, mang một ý nghĩa trọng đại và thiêng liêng trong sinh hoạt của Phật giáo. Giới đàn là biểu tượng “Tục Phật huệ mạng”, là nối truyền tương tục mạng mạch Phật pháp cho thế hệ kế thừa. Giới đàn còn mang ý nghĩa chứng nhận sự trưởng thành của một thế hệ tu sĩ đã đầy đủ điều kiện và năng lực trở thành một vị Tỳ kheo, một Sứ giả Như Lai, nương thừa sự nghiệp truyền bá chánh pháp để lợi lạc quần sanh như hạnh nguyện của người xuất gia tu Phật.
Mặt khác, Giới đàn là mốc cơ bản cho thấy nhịp sống Phật giáo đang được tương tục. Số lượng giới đàn trong từng năm là chỉ số cho biết thực trạng sinh hoạt của Phật giáo trong mỗi giai đoạn, mỗi hoàn cảnh lịch sử. Trong những giai đoạn lịch sử Việt Nam đi vào những khúc quanh, thì đời sống của Phật giáo nước nhà cũng lâm vào những khúc quanh như thế, tưởng chừng như mạch sống của Phật giáo bị gián đoạn. Thế nhưng, nếu giới đàn được khai mở, thì ta thấy như rằng đời sống Phật giáo vẫn tiếp tục dòng chảy, dẫu cho thời thế có biến động, để làm an tịnh lòng người và là lối thoát của những bế tắc tâm linh, xã hội.
Công trình sưu khảo này là một chứng minh, nhìn vào nếp sống của giới đàn mỗi năm, chúng ta như thấy được những biến động lịch sử lưu dấu trong một thế kỷ trôi qua. Tuy rằng lịch sử có nhiều biến động, nhưng không năm nào mà không có giới đàn, cũng như khí thiêng đất nước dân tộc, vẫn âm thầm sức sống tương tục một tinh thần Việt không đứt đoạn, chỉ khác nhau là nhiều hay ít trong sự tương tục ấy mà thôi.
Biên soạn công trình này, người viết muốn nêu lên một thông điệp: Giới đàn chính là những cột mốc giúp chúng ta nhận định được toàn cảnh sinh hoạt Phật giáo và tìm hiểu về cội gốc truyền thừa qua từng sự kiện, từng nhân vật, dù đó là giới tử, giới sư hay Hòa thượng đàn đầu từ các giới đàn đã ghi chép lại.
Quyển sách này được cấu trúc theo hình thái biên niên sử để đọc giả tiện bề tra cứu, và cũng để theo dõi mạch sống của Tăng đoàn qua suốt thời gian thế kỷ 20. Việc công bố một công trình chưa hoàn bị này, chính vì tác giả mong muốn nhận được những góp ý bổ sung, những phát hiện mới mà việc biên soạn còn thiếu sót. Vì rằng, một cá nhân thực hiện thì khó tránh khỏi mắc phải lỗi lầm, bởi chưa thể đi đến hết các nơi chốn diễn ra giới đàn để sưu khảo.
Sau nhiều năm xếp lại, ngần ngại sợ rằng việc sưu khảo của mình chưa đến đầu đũa đối với lịch sử giới đàn của cả một thế kỷ, nhưng nay xin được lượng cả của chư tôn đức cho tác giả sám hối ra mắt mong nhận được chỉ giáo thêm, để cho lần in tới công trình biên niên sử này sẽ hoàn thiện hơn, hầu góp phần nhỏ nhoi vào việc nghiên cứu lịch sử Phật giáo Việt Nam phục vụ đạo pháp và nhân sinh.
Chùa Xá Lợi, mùa an cư kiết hạ PL 2553-2009
Tác giả cẩn bút
Tỳ kheo Thích Đồng Bổn