Chùa Thánh Quang (hay còn gọi là chùa Nhẫm Dương) nằm trong hệ thống Di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh Quần thể An Phụ - Kính Chủ - Nhẫm Dương, được Thủ tướng Chính phủ quyết định xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt ngày 22/12/2016.

Chùa Thánh Quang chụp từ xa.

Theo sử sách, ngôi chùa được khởi dựng từ thời nhà Trần trong khu vực xưa gọi là Thung Nhẫm hay Chũng Nhẫm, có núi rừng cây cối tươi tốt, có nhiều hang động đẹp. Còn theo văn bia hiện lưu giữ trong chùa, nơi đây từng là chốn Tổ Đình, trung tâm Phật giáo lớn thời Trần và thời Hậu Lê.

Chùa Thánh Quang nằm trong hệ thống núi Nhẫm Dương.

Đặc biệt, đây còn là nơi Thánh tổ Đạo Nam Thông Giác Thủy Nguyệt, Thủy tổ của Thiền phái Tào Động Việt Nam tu hành đắc đạo. Vào thế kỷ XVII, XVIII Thánh tổ Thủy Nguyệt đã có công lớn cho sự nghiệp đạo pháp, xây dựng bảo vệ đất nước lúc bấy giờ.

Chùa Thánh Quang không chỉ là di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh đẹp mà còn là Di chỉ khảo cổ học.

Tại hang Thánh Hóa ở khu vực chùa đã phát hiện dấu vết của người tiền sử và nhiều hóa thạch động vật có niên đại cách đây 3 - 5 vạn năm. Ngoài ra, còn có các loại tiền, vật dụng cổ, các công cụ từ thời đồ đá mới với nhiều niên đại khác nhau.

Những di vật khảo cổ học ở Nhẫm Dương.

Hiện nay, chùa còn bảo lưu được 2 tháp đá thời Lê, trong đó tháp chứa xá lỵ Đệ nhất tổ Thiền phái Tào Động Việt Nam là Thiền sư Thông Giác Thủy Nguyệt cao 5 tầng và tháp đệ nhị tổ Thiền phái Tào Động Tông Diễn Chân Dung cao 3 tầng bằng đá xanh cùng những cây thị có tuổi đời khoảng sáu đến bảy trăm năm tuổi….

Lễ hội năm nay được tổ chức trong 2 ngày 5-6/3 âm lịch với các nghi lễ cúng nhập tịch, lễ mộc dục, lễ tất và lễ bố thí; trong phần hội có nhiều trò chơi truyền thống dân gian.