Cu Tý hớn hở chạy về nhà: - hý hửng như nhặt được bảo vật!
Gia cảnh không khá giả lắm,nhà cấp bốn khiêm tốn nằm một góc bìa làng, cạnh con sông cái; tuy vậy, anh em nhà nó cứ tỏ ra huênh hoang như một địa chủ. Bọn trang lứa trong làng tuy không ra mặt, vẫn cố cạnh tranh, bằng mọi cách cho xứng tầm vóc mà bọn chúng được trưởng làng ưu ái.
Dân làng ngấm ngầm không thích tánh khoe khoang của nhà nó, cũng không muốn mích lòng. Anh em nhà nó chơi với nhau, bày đủ trò trội hẳn, không thua các sự kiện thường niên do các trưởng tộc trong làng tổ chức. Thi thoảng mời bạn bè làng bên sông qua tổ chức trò vui. Tuy thế, các hội đoàn trong làng sinh hoạt vẫn cân bằng tạo nếp an ổn.
Một hôm, cu Tý nổi hứng thế nào vượt sông qua kết giao với cu Tèo làng bên kia sông. Tuy hai làng thân thiện nhưng cũng không gắn bó nhau lắm; đối xử và tôn trọng nhau vì cùng một niềm tin; gia đình cu Tý và gia đình cu Tèo thân nhau nhờ đi lễ chùa cuối năm từ dạo ấy. Hai gia đình sùng đạo, tin Phật, tuy có vài điểm không cùng một tín lý.
Một hồi lưỡng lự, cu Tèo vào trong buồng, mở tủ sắt, bê ra một hộp nhũ vàng, mấy lớp bó vải màu đỏ lộ ra một vật óng ánh như kim cương. Tèo bảo:
Cu Tý hý hửng cho vào túi xách, tay ôm chặt như sợ bay mất, thỉnh thoảng mở ra nhìn chừng.
Cu Tý rủ bạn bè đến xem của lạ, không cho ba mẹ biết sợ… Vậy là không mấy chốc tiếng đồn râm rang cả làng. Bọn xấu miệng từ lâu có ác cảm với cu Tý thổi phồng tin giật gân, đôi khi sai sự thật, bảo rằng đồ giả, lừa gạt đám ngu để trục lợi…
Bổng nhiên trong làng xôn xao, dao động. Vì áp lực dư luận, ba mẹ cu Tý buộc không được giao lưu bên ngoài; cấm phạt như từng cấm phạt trước đây do tính năng động làm dậy sóng xóm làng. Cu Tý không hiểu bị phạt tội gì, không làm gì phạm pháp hoặc mất thanh danh gia tộc, cu Tý đành chấp hành và xin lỗi.
Gia đình cu Tý cũng xin lỗi chòm xóm, tuy chẳng biết xin lỗi cái gì, cũng phải trấn an mọi người. Thế nhưng ông trưởng làng cho người qua yêu cầu gia đình cu Tèo xác minh đó là gia bảo. Làng bên sông phẩn nộ - quyền gì bắt chúng tôi xác minh, làng chúng tôi có quyền tự lập, không lệ thuộc làng các ông, các ông có biết luật lệ ? chuyện nội bộ của làng ông thì ông xử lý can gì chúng tôi! Thế là người của làng cu Tý tiu nghỉu ra về.
Từ trò chơi trẻ con lan sang các làng lân cận, trở thành dậy sóng như một hiện tượng lạ; tiếng đời đàm tiếu không ít, nghĩ xấu thì nhiều, người biết việc không ai muốn can thiệp; làn sóng dư luận trấn áp mọi lý trí, dân làng hoang mang, kẻ nhẹ dạ tin gia đình cu Tý làm quấy, người hiểu chuyện khó mà thanh minh sự thật.
Cụ già sống nhiều năm trong làng, chiếc chòi bên cạnh giòng sông, nằm vắt tay lên trán, miệng bập điếu thuốc rê than: ôi, đời khó nói, thật giả lẫn lộn; nghe chuyện trẻ con mà dậy sóng các làng, từ đầu làng đến cuối thôn, chuyện cơm cao gạo kém, mất mùa, thất thu, thị trường chao đảo chả quan tâm, hùa nhau một chuyện chẳng đâu vào đâu, đúng là tâm loạn nên xã hội loạn!
MINH MẪN
06/01/2024
Hình ảnh thêm về GIA BẢO
