Thiết Sơn núi thẳm xa xưa
Có cây táo nọ rất ư lâu đời
Thân to, tán lá rợp trời
Chưa hề có quả, tứ thời cành trơ.
Gần chân núi có tiều phu
Tên là Chí Hiếu, ốm o, thân gầy
Chuyên nghề lên núi lượm cây
Mang về làm củi, bán ngày kiếm ăn
Quanh năm sinh sống khó khăn
Một mình nuôi mẹ nhọc nhằn sớm trưa.
Mẹ chàng bệnh hoạn, già nua,
Thuốc thang nào có tiền mua vì nghèo
Dần dần bệnh nặng thêm nhiều
Trở thành tê bại mẹ yêu liệt giường,
Chàng buồn số phận đau thương
Thở dài, than ngắn mãi vương muộn phiền.
Một đêm hầu cạnh mẹ hiền
Mẹ đà an giấc. Ngoài hiên sáng trời
Chàng bèn nhẹ bước ra chơi
Say sưa ngắm ánh trăng nơi đầu ghềnh,
Núi rừng sương phủ bồng bềnh
Đọng trên ngọn cỏ, đầu cành như hoa
Như muôn ngàn ánh sao sa
Long lanh suối vắng, thướt tha đêm trường.
Tiều phu đang phút mơ màng
Chợt đâu trước mặt hào quang sáng lòa
Một tiên ông bỗng hiện ra
Chòm râu trắng bạc, nước da hồng hào
Dáng uy nghi, vẻ thanh cao
Phất phơ áo trắng, gậy đào cầm tay.
Tiều phu phách lạc, hồn bay
Tiên ông khẽ nói: "Ta đây! An lòng!
Ta là hòa thượng trên non
Ở ngay trong dãy Thiết Sơn lâu rồi
Vì con hiếu thảo ở đời
Cho nên động tới đất trời linh thiêng
Hôm nay hội đủ cơ duyên
Ta về chữa bệnh mẹ hiền giúp con!".
Tiều phu mừng rỡ trong lòng
Vội quỳ bái tạ vô cùng trang nghiêm.
Xua tay, hòa thượng nói thêm:
"Con mau sửa soạn leo lên núi này
Tìm cây táo quý lâu ngày
Hái ngay một trái về đây cứu người
Dâng lên cho mẹ con sơi
Mẹ dù bệnh nặng ăn thời khỏi luôn!".
Tiều phu nghe lệnh phân vân
Xưa nay cây táo xa gần đều hay
Chưa hề có quả một ngày
Lấy chi để hái? Lệnh này trớ trêu!
Nhưng hòa thượng nói: "Làm theo
Đúng lời ta dặn chớ nhiều nghĩ suy!
Hãy lên hái táo ngay đi
Giờ cây có trái cũng vì cảm thông
Thương con hiếu đễ một lòng
Bà con quý mến khắp vùng Thiết Sơn!"
Tiều phu sụp lạy tạ ơn
Ngẩng lên hòa thượng biến luôn mất rồi.
Suốt đêm trằn trọc mãi thôi
Tiều phu lên núi khi trời hừng đông
Sương lam còn phủ mênh mông
Rừng hoang, núi vắng chập chùng êm ru
Chỉ riêng dòng thác vô tư
Rì rào khe núi vọng đưa khúc tình
Như chờ đón ánh bình minh
Dịu dàng soi tỏ tâm linh con người.
Thân vất vả, lòng an vui
Cỏ cây rậm rạp, núi đồi cheo leo
Tiều phu cương quyết cố trèo
Đầu non vừa tới, nắng theo ngang đầu
Ngẩng nhìn cành táo trên cao
Thấy ngay một quả. Xiết bao lạ lùng,
Chàng reo lên rất vui mừng
"Tạ ơn hòa thượng mở đường cứu con!".
Táo thần bỗng hiện nhiều hơn
Quả to, chín đỏ như son trĩu cành
Chàng leo lên hái thật nhanh
Mê mờ che lấp biến thành máu tham
Hái nhiều đầy ắp một làn
Nhét thêm đầy túi mới mang về nhà.
Đầu đuôi kể lại mẹ già
Tiều phu dâng táo mời bà mẹ sơi
Ngạc nhiên mẹ đến nghẹn lời
Chắp hai tay lại vái Trời trên cao
Miệng luôn niệm Phật thì thào
Tạ ơn Trời, Phật dạt dào lòng nhân
Tạ ơn hòa thượng vô ngần
Mẹ ăn táo quý lòng thầm sướng vui.
Táo thần thật quả lạ đời
Mẹ ăn xong táo bệnh thời khỏi luôn
Đôi chân cử động bình thường
Chẳng còn tê bại liệt giường như xưa
Bước lần theo cánh liếp thưa
Lâm râm khấn nguyện ơn vừa được ban.
*
Tin đồn phép lạ truyền lan
Bà con kéo đến rộn ràng khắp nơi
Nhờ tay Chí Hiếu giúp đời
Kẻ thời bệnh nặng. Người thời kinh niên
Tiều phu chia táo giúp liền
Táo thần như có phép tiên chữa lành.
Tháng ngày lần lượt trôi nhanh
Tiều phu chợt nghĩ công mình khó khăn
Lên non hái táo nhọc nhằn
Nên đòi con bệnh trả phần tiền công.
Bạc tiền theo táo chất chồng
Lòng tham theo bạc càng nồng hơi tanh!
Tiền công ngày một tăng nhanh
Thẳng tay vơ vét mau thành phú ông
Màng chi con bệnh tay không
Bạc tiền nếu thiếu đừng mong cậy nhờ!
Thời gian thấm thoắt thoi đưa
Tiều phu Chí Hiếu xác xơ thuở nào
Giờ đây rạng mặt phú hào
Khắp vùng nổi tiếng sang giàu nhất thôi,
Lâu đài tráng lệ tuyệt vời
Quân hầu, xe ngựa cuộc đời lên hương.
Một hôm có gái đáng thương
Phương xa lặn lội tìm đường ghé sang
Khẩn cầu mắt lệ dâng tràn
Nàng cần táo quý xin chàng giúp cho
Mẹ nàng hấp hối nằm chờ
Trên giường tử biệt mong nhờ táo tiên!
Ngặt vì nàng chẳng có tiền
Phú ông Chí Hiếu đuổi liền thẳng tay,
Gái nghèo van khóc tội thay
"Không tiền không táo!". Đành quay trở về.
Đêm hôm đó dưới trăng thề
Một trời vằng vặc, bốn bề nên thơ
Đứng trên đỉnh núi mộng mơ
Phú ông Chí Hiếu say sưa ngắm nhìn
Táo thần giúp hái ra tiền
Trong lòng đắc ý nên liền cười vang.
Chợt đâu một đạo hào quang
Vụt ngang hiện trước mặt chàng: "Người ơn"
Đó là hòa thượng Thiết Sơn
Giọng ngài nghiêm nghị, đâu còn như xưa
Trước kia vui vẻ có thừa
Giờ đầy quở trách, lại vừa uy nghiêm:
"Nghe đây Chí Hiếu ham tiền
Tham lam che lấp tâm hiền thuở xưa
Chẳng còn có chút lòng từ
Đừng mong hưởng lộc giống như ngày nào!
Những gì ngươi đã thu vào
Tan mau như bọt sóng chao biển này!"
Nói xong hòa thượng vung tay
Nhổ luôn cây táo lên ngay tức thì
Nhắm ra biển ngài ném đi,
Bóng ngài biến mất. Bốn bề lặng yên.
Tiều phu sợ hãi vô biên
Ra về lủi thủi, muộn phiền xiết bao
Nhưng lòng yên trí phần nào
Nghĩ mình chất chứa sẵn bao bạc tiền
Dù cho chẳng có táo tiên
Vẫn còn vui hưởng của riêng đã đầy.
Tới nhà chàng sững sờ thay
Rõ ràng chốn cũ: "Lâu đài còn đâu?"
Tưởng chừng đang giấc chiêm bao:
Lều tranh nghèo khó thuở nào hiện ra,
Trên mình quần áo xa hoa
Biến thành cũ nát như là trước kia.
Tiều phu nước mắt đầm đìa
Tiếc thương cơ nghiệp biến đi mất rồi
Hai tay trắng khẽ buông xuôi
Thở dài hối hận, ôi thôi muộn màng!
Mây mờ che phủ trăng vàng
Thiết Sơn gió vẳng cung đàn hư không!
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(Thi hóa Truyện Cổ Phật Giáo)
Hình ảnh thêm về CÂY TÁO THIẾT SƠN
