Ngày lễ “Bông hồng cài áo” không chỉ để tưởng nhớ công ơn mẹ cha. Các bạn phải biết thực tập nhìn sâu, tức là thực tập thiền quán trong ngày ấy. Phải nhìn được những tài năng, đức hạnh và nét đẹp nào mà mình đã tiếp nhận từ cha, mẹ, thấy được cha, mẹ không phải là những thực tại có ngoài mình mà đang có ngay trong mình.

Mình là sự tiếp nối của cha, của mẹ. Và mình mang mẹ cha đi về tương lai. Phải biết mỉm cười cho mẹ, thở cho cha và bước đi cho cả hai. Sự tiếp nối đẹp đẽ của cha mẹ nơi mình là biểu hiện cụ thể nhất cho lòng hiếu.

Nếu bạn lỡ có những khó khăn với cha hay mẹ thì đừng nghĩ cạn là cha mẹ không thương. Có thể những vụng về trong quá khứ về phía họ đã tạo ra những lớp khổ đau đè nặng và làm khuất lấp tình thương ấy. Mình biết nếu có gì xảy ra cho mình thì cha mẹ sẽ khóc hết nước mắt. Và nếu có gì xảy ra cho mẹ hay cha thì mình cũng khóc rất nhiều. Phải thấy rằng các vị đã có nhiều khổ đau, khó khăn mà chưa đủ khả năng chuyển hoá nên đã tự làm khổ mình và làm khổ lây đến các con. Mình cũng vậy.

Mình đã khổ đau vì hiểu lầm, vì bực tức nên đã lỡ nói những lời không dễ thương, có những phản ứng không đẹp đẽ với cha, mẹ. Bên nào cũng chịu một phần trách nhiệm. Thấy được cái khổ của cha, của mẹ, mình tìm cách giúp họ. Mình phải biết nói lời hối lỗi đã không giúp được mẹ cha mà còn làm cho họ đau khổ thêm. Sử dụng pháp lắng nghe và ái ngữ để tái lập được truyền thông, để dựng lại thâm tình, đó là điều mình có thể làm được.

Có những người trẻ dại dột đã đi tự tử. Đó là một hành động tuyệt vọng nhưng cũng là một hành động trừng phạt. Trừng phạt người đã làm mình khổ, trong trường hợp này, đó là những vị sinh thành ra mình. Ta sinh ra đời để yêu thương, không phải để trừng phạt. Chết như thế là một sự thất bại.

Nếu bạn là Phật tử, bạn phải biết giáo pháp Đức Thế Tôn có công năng chuyển rác thành hoa, biến phiền não thành bồ đề, dựng lại tình thâm từ xác chết của hận thù. Cha mẹ là Bụt đó, đừng đi tìm Bụt nơi nào khác. Ngày hôm nay bạn nói được câu gì, làm được cử chỉ gì để cha mẹ vui thì làm ngay đi, đừng để tới ngày mai, sợ rằng muộn quá. Đọc “Bông hồng cài áo để nhớ điều đó.

Ta hãy tôn vinh mẹ, cha trong trái tim. Bụt dạy: Vào thời không có Bụt ra đời thì thờ cha, thờ mẹ cũng là thờ Bụt. Đây là điều tôi muốn nói với các bạn trẻ ở Việt Nam cũng như trên thế giới.

TS Thích Nhất Hạnh