PHẬT ĐẢN năm nay khởi sắc, từ Nam chí Bắc các tỉnh thành đều chưng bày xe hoa, tại Sài gòn, nhiều quận huyện cũng làm xe hoa và đi diễu hành với hàng loạt xe bốn bánh, hai bánh, cờ ngủ sắc tung bay như trăm hoa đua nở.

Trong khi đó, một số vùng quê nghèo, không có chư Tăng, phật tử vẫn tự động tổ chức lễ đài tắm Phật, cờ hoa trang nghiêm, đặc biệt vùng cao như Buôn ma Thuộc, cộng đồng sắc tộc cũng tham gia như mọi năm, vẫn lễ bái, vẫn tắm Phật, vẫn tụng kinh khá thuần thục.

Được biết vùng Hà Tỉnh, một vài nơi chùa quê rất nghèo, không có Tăng ni trụ xứ, thế mà Phật tử vẫn cố thực hiện nghi lễ mừng đản sanh. Trưởng nhóm Đạo tràng tuyên đọc Thông điệp Phật đản của Giáo hội cho tín đồ am hiểu, thế mà BTS PG Thành phố ngăn cấm với lý do chùa cổ chưa được chính quyền công nhận. Nghi lễ Tôn giáo không tùy thuộc vào cơ chế hành chánh; chính quyền không ngăn cấm chùa sinh hoạt thì tại sao Thành hội lại ngăn cấm? Hiến chương không quy định Phật tử không có quyền đọc Thông điệp, chính quyền không cản trở chùa tổ chức mừng Khánh đản. Giới Tăng lữ một số nơi cứ nghĩ quyền lãnh đạo nắm trong tay, có quyền “xin cho” theo bản năng mà không nghĩ đến quyền “đức tin” của tín đồ, không lãnh đạo theo Hiến chương, không biết đến tiền đồ Phật giáo trong xã hội mà có nhiều Tôn giáo bạn đang phát triển. Đáng ra, những chùa quê nghèo thiếu mọi phương tiện vật chất, Thành hội không bổ cử Tăng ni về trụ xứ để hướng dẫn tín đồ tu tập, thì ít ra cũng hướng dẫn và khích lệ phật tử giàu tâm Đạo. Năm 1997,  mùa Đản sinh cũng từng xảy ra những điều không nên có một vài nơi do tính cửa quyền của giới lãnh đạo Phật giáo địa phương. Tính bất nhất phải chăng do hệ thống thiếu thống nhất?

Nghe đâu cũng từ vùng ngoài đó, lễ lạc thành và Đản sanh, các vị Đại Đức đứng ra tuyên đọc Thông điệp trong khi mấy Thượng Tọa ngồi nghe. Nếu là diễn văn khai mạc lễ lạc thành thì trụ trì (cho dù là Đại đức) có quyền tuyên đọc. Nhưng Thông Điệp, vị giáo phẩm cao nhất đang có mặt, phải là người tuyên đọc Thông điệp, đó là nguyên tắc hành chánh.

Thời nay, một số vị chưa phân biệt thế nào thuộc hành chánh, cái nào thuộc lãnh vực Tôn giáo nên thường xảy ra thượng hạ bất phân. Ngày xưa, vào những thế kỷ trước, chùa thuần về tu tập, hành chánh chưa xen vào Tôn giáo, nên lễ bái thuần về tín ngưỡng. Một khi hòa nhập vào thời đại mới, tổ chức Tôn giáo cũng phải hệ thống hóa tương hợp với xã hội đương đại. Giáo hội ra đời từ 1981 đến nay đã trên dưới 50 mà một số BTS địa phương vẫn “trống đánh xuôi kèn thổi ngược”.

Bao giờ chư Tăng một số địa phương, nhất là những vùng có các Tôn giáo bạn đang nỗ lực phất triển, vẫn còn ngủ quền trên quyền lực và quyền lợi, chẳng lạ gì theo thống kê, tín đồ Phật giáo giảm sút thảm hại hàng năm!

MINH MẪN

01/6/2023

P.l 2567