Vừa bước xuống xe, hòa thượng tĩnh tọa giữa lòng đường rồi tẩm và châm lửa tự thiêu để phản đối chính sách bạo tàn kỳ thị Phật giáo và đàn áp tự do tín ngưỡng của chế độ Ngô Đình Diệm.

Chiếc xe "bất tử" gắn liền với sự kiện bi hùng bồ tát Thích Quảng Đức tự thiêu là chiếc Austin A95 Westminster mang biển số DBA 599.

Được trưng bày tại chùa Linh Mụ, ngày nay, chiếc ô tô đã cũ kỹ, màu sơn phai nhạt theo thời gian.

Austin A95 Westminster là mẫu xe sang trọng 4 cửa, ra đời năm 1956 do Công ty Motor Austin (Anh) sản xuất.

……………………………

Khách hành hương vãn cảnh Chùa Thiên Mụ sau khi hành lễ ở chính điện, theo lối ra phía sau, bên tả trưng bày chiếc xe chứng nhân lịch sử ngày nào. Những ánh đèn lóe sáng, và cả cách nhìn suy ngẫm …

Hiện vật vẫn được bảo quản tốt trong không gian trang nghiêm thanh tịnh nhìn ra sông Hương và núi Ngự Bình, ở nơi cách hiện trường vụ tự thiêu- Sài Gòn- mấy trăm cây số. Xe còn đó, vị hòa thượng tử đạo đã vãn sanh từ lâu…

Đến Chùa Thiên Mụ, lắng lòng chiêm bái Phật – Pháp- Tăng, suy tư về lịch sử Phật giáo VN ở một giai đoạn tranh đấu dấn thân. Chính chiếc xe này có trong các tài liệu gốc còn lưu giữ, Hòa thượng Thích Quảng Đức bước xuống, tọa thiền tự thiêu, ngọn lửa sáng một góc  Sài Gòn, đánh động quốc tế, dãn đến đoàn thanh sát của Liên Hợp Quốc sau đó.

Nâng máy ảnh ghi hình, lòng không khỏi bồi hồi..

Nguyễn Thành Công

Hình của tác giả ghi tại Huế.