Khỉ kia nhiều vợ, lắm con

Thuở xưa tụ họp ở luôn vùng này

Thật là đông đúc vui vầy

Khỉ cha cai trị cả bầy từ lâu

Tự xưng chúa tể đứng đầu

Đa nghi, ác độc ai đâu sánh cùng,

Bầy con đông đúc sống chung

Nhiều trai, ít gái. Khỉ không an lòng

Sợ trai lớn mạnh kiêu hùng

Chiếm quyền lãnh đạo tột cùng trên ngôi

Dù mình còn sống ở đời

Cho nên khỉ chúa tức thời thẳng tay

Đẻ con trai, khỉ cắn ngay

Thiến luôn đứa trẻ từ ngày mới sinh,

Khỉ con bại hoại thân hình

Lớn lên yếu đuối khó tranh chấp gì

Khỉ cha mãi mãi trị vì

Đứng làm chúa tể ngôi kia vững hoài.

*

Một bà vợ khỉ mang thai

Sợ rằng nếu đẻ con trai chuyến này

Con thời bị thiến khổ thay

Tội tình con trẻ, đắng cay mẹ hiền

Mẹ kia vội trốn đi liền

Vào khu rừng thẳm, ẩn miền núi xa

Nơi đây mẹ khỉ sinh ra

Một trai nhỏ nhắn thật là tinh anh.

Ít lâu khỉ nhỏ lớn nhanh

Kiêu hùng, vạm vỡ, trưởng thành, tinh khôn.

Một hôm chàng khỉ ngồi buồn

Tần ngần hỏi mẹ: “Cha con đâu rồi?”

Nghiêm trang mẹ khỉ trả lời:

“Cha con hiện ở xa nơi chốn này

Rừng cây khuất cuối chân mây

Ông là chúa tể một bầy rất đông

Con là dòng giống của ông

Con là hoàng tử chứ không tầm thường.”

Chàng hoàng tử khỉ vui mừng:

“Mẹ đưa con tới mình cùng gặp ông.”

Mẹ kinh hoàng nói: “Không! Không!

Cha con ác độc vô cùng con ơi

Ông luôn thiến các con trai

Sợ trai lớn mạnh giành ngôi của mình.”

Chàng hoàng tử khỉ nhiệt tình:

“Giờ đây con đã trưởng thành lớn khôn

Mẹ đừng lo sợ cho con,

Tự con lo liệu, mẹ còn ngại chi.”

Mẹ nghe, tin tưởng mọi bề

An tâm mẹ dẫn con về chốn xưa.

*

Con vui biết mấy cho vừa

Cha thời trái lại rất ư ngại ngùng

Nhìn con lớn mạnh trẻ trung

Nghĩ thầm: “Nó sẽ vô cùng hiểm nguy

Ngai vàng ta sẽ mất đi

Nó càng thêm lớn ta thì chẳng yên

Ta nên giả bộ lành hiền

Ôm hôn rồi giết nó liền bữa nay

Ôm cho chặt, siết mạnh tay

Chắc là nó tắt thở ngay chứ gì.”

Đâu cần tính toán thêm chi

Thế là chúa khỉ tức thì mừng con:

“Lòng ta cứ mãi héo hon

Nhớ con xa vắng ta buồn gớm ghê.”

Dang tay chào đón con về

Cha ôm thật chặt cố ghì giết con

Nhưng hoàng tử khỉ lớn khôn

Sức trai mạnh mẽ vượt hơn cha mình

Chàng ôm lại cũng nhiệt tình

Vòng tay rắn chắc ôm quanh siết vào,

Thương cho chúa khỉ biết bao

Xương như gãy nát, đớn đau vô vàn.

Sau khi gặp gỡ kinh hoàng

Trong lòng chúa khỉ lại càng lo âu

Sợ rồi ra chẳng bao lâu

Con mình tìm cách trước sau giết mình

Gian manh chúa khỉ nghĩ nhanh

Đến con quỷ dữ ở quanh trong vùng

Quỷ La Sát thật tàn hung

Ao sâu ngự trị đã từng nhiều năm

Ai liều bước xuống, nhúng chân

Quỷ thời ăn thịt bao lần tha đâu

Nghĩ xong chúa khỉ nói mau:

“Ôi con yêu quý! Từ lâu ta chờ

Mong con trở lại từng giờ

Ta nay mệt mỏi tuổi già yếu thay

Ta trao con lại từ đây

Quyền hành cai quản cả bầy khỉ đông

Con về đúng lúc vô cùng

Mình cần tổ chức lễ mừng nay mai

Đội vương miện, con lên ngai

Nên mình phải có nhiều loài hoa thơm

Hoa không có đủ trong vườn

Cho nên con phải tới luôn mé rừng

Có ao rộng lớn vô chừng

Bao nhiêu hoa đẹp thơm lừng kể chi

Con đi mau hái mang về

Hoa sen, hoa súng thôi thì thênh thang

Màu xanh, màu trắng, màu vàng

Hái cho đủ loại rồi mang hoa về.”

Chàng hoàng tử khỉ: “Khó gì

Thưa con sẽ tới ao kia bây giờ.”

Chẳng cần đợi, không cần chờ

Chàng hoàng tử khỉ tìm ra ao liền.

*

Ao hoa rực rỡ thần tiên

Đua nhau phô sắc một miền đẹp thay

Chàng không nhảy xuống hái ngay

Mà đi quan sát quanh đây một vòng

Dấu chân sao thấy lạ lùng

Xuống ao thì có, nhưng không trở về,

Biết ao có quỷ trị vì

Biết mưu khỉ chúa gớm ghê bạo tàn

Vừa cẩn thận, lại khôn ngoan

Chàng đi quan sát kỹ hơn quanh bờ

Tìm ra một chỗ bất ngờ

Đôi bờ chật hẹp không xa cách nhiều

Nhảy qua nhảy lại hai chiều

Hái hoa mà khỏi phải liều xuống ao

Thò tay hái dễ dàng sao

Mỗi lần chàng nhảy, hái vào ít hoa

Một thời gian ngắn trôi qua

Hoa bây giờ hái tính ra đủ dùng.

Giữa ao chợt nổi đùng đùng

Quỷ La Sát nọ bỗng vùng nhô lên

 

 

Quỷ nhìn chàng khỉ nói liền:

“Bạn tinh khôn lắm, đáng khen vô vàn

Hái hoa coi bộ dễ dàng

Mà không bước xuống ao vàng này đây

Khiến ta đành chịu bó tay

Không làm hại được, hôm nay thua rồi.”

Quỷ trồi lên đi tới nơi

Nói thêm: “Này bạn khỉ ơi nhớ rằng

Đủ ba đức tính vạn năng

Ai mà có sẽ thuộc hàng tối cao

Kẻ thù khó đánh bại nào:

Một là khôn khéo trước sau mọi đường,

Hai là can đảm phi thường

Ba là trí tuệ sáng bừng chân tâm,

Bạn hầu như đủ ba phần

Cho nên không kẻ nào hơn bạn rồi

Hãy cho ta biết bạn ơi

Tại sao liều mạng tới nơi ao này

Hái hoa về làm gì đây?”

Chàng hoàng tử khỉ đáp ngay thật thà:

“Cha ta nhường chức cho ta

Sai ta tới để hái hoa đem về

Dùng trong lễ sắp tới kia

Đội lên vương miện thêm bề trang nghiêm.”

Quỷ bèn tôn kính thưa liền:

“Thưa ngài hoàng tử tôi xin theo hầu

Ngài không mang nặng được đâu

Để hoa tôi vác theo sau tức thời.”

*

Từ xa chúa khỉ thấy rồi

Trong lòng thầm nghĩ, rối bời tâm can:

“Tưởng rằng quỷ sẽ bạo tàn

Giúp mình trừ khử dễ dàng khỉ con

Ai dè nó vẫn sống còn

Quỷ kia lại biến thành luôn người hầu

Âm mưu thất bại còn đâu

Bao điều nguy hại tới mau bây giờ

Thật là một chuyện bất ngờ

Mạng ta kề cận bên bờ vực sâu.”

Kinh hoàng, hốt hoảng, lo âu

Trái tim chúa khỉ chợt đâu tan tành

Vỡ thành bảy mảnh thật nhanh

Thế là chúa khỉ gian manh tàn đời.

Sau khi chúa khỉ chết rồi

Cả bầy còn lại tức thời cùng nhau

Họp bàn rồi quyết định mau

Bầu chàng hoàng tử cầm đầu từ đây

Làm vua lãnh đạo cả bầy

Chan hòa nhân ái, tràn đầy từ tâm.

*

Tâm Minh Ngô Tằng Giao

(thi hóa phỏng dịch theo bản văn xuôi

A PRINCE OF MONKEYS

của Ven. Kurunegoda Piyatissa & Tod Anderson)

*

Nhận diện tiền thân Đức Phật

TRUYỆN HOÀNG TỬ KHỈ

(Hoàng tử khỉ là tiền thân Đức Phật.

Khỉ cha là Đề Bà Đạt Đa).

_______________________________________