Đây là lần thứ hai có quyết định này, do yêu cầu đối phó đại dịch, lần trước cũng chừng ấy ngày, vào năm ngoái 2020.

Hàng trăm nghìn bà con bán vé số đều có chung gia cảnh khó nghèo, bao gồm trẻ em, người già, người khuyết tật chọn công việc bán vé số làm điểm tựa chót mưu sinh sau biết bao thất bại và hầu như không có lựa chọn khác, “ bước đường cùng”. Họ phơi dưới mưa nắng, bụi đường, nhọc nhằn bán từng chiếc vé kiếm cơm độ nhật, nuôi con ăn học, xoay xở với bệnh tật, nợ nần khi không chuyên môn, không vốn và ruộng đất.

Người ta đã có nghiên cứu về một ngành kinh tế đã định hình ở Viêt Nam với hệ thống kinh doanh, phát hành, doanh thu và số lượng người làm việc đông đảo. Một thực tế, trong hàng chục năm tồn tại, các công ty xổ số kiến thiết thu về con số lợi nhuận khủng, chiếm tỉ lệ đáng kể trong đóng góp cho ngân sách nhà nước, nhưng hàng trăm nghìn người lao động ngoài trời giữa mưa nắng khói bụi nghèo vẫn hoàn nghèo!

Đành rằng trong dịch, bà con bán vé số thuộc đối tượng được ưu tiên trợ giúp, và ở  đợt dừng kinh doanh lần trước, các công ty xổ số đã có hỗ trợ, nhưng sự khó khổ của bà con rơi vào vòng xoáy thiếu thốn vô chừng của trăm thứ lo: tiền nhà, tiền điện, cơm áo, thuốc men...vốn dính chặt với bước chân hàng ngày của họ.

Tin dừng kinh doanh vé số gieo nỗi buồn khắp nơi, ánh mắt bà con hiu hắt buồn, sinh kế hàng ngày lo thắt lòng. Cái nghề cơ cực nhưng rong ruổi còn có miếng ăn, dừng lại, chơi vơi hụt hẫng...

Sáng ngày đầu tiên của 15 ngày “ không vé số” đường như vắng hẳn bởi thiếu bước chân và tiếng mời của bà con, hàng trăm nghìn người làm nghề, con số rất lớn. Hàng ngày có người khó chịu khi bị mời chào liên tục ngay cả khi đang ngồi cà phê hay ăn sáng, nhưng mới một ngày vắng vặt vé số, lại thấy sao sao... Bà con đâu rồi, sống ra sao vào độ khó khăn này?

Có một hệ quả của việc dừng kinh doanh vé số: các thầu số đề ăn theo xổ số kiến thiết cũng bị “treo”, một mảng kinh tế ngầm có doanh số khổng lồ cùng hàng vạn con nghiện đỏ đen phải ...ngơi nghỉ! Vấn nạn đề đóm ngơi nhức nhối 15 ngày, ấm êm một chút với biết bao mái nhà vốn phải gồng mình chịu đựng sự hoành hành của đề đóm. Âu đấy là một an ủi tích cực từ sự dừng tạm thời kinh doanh vé số kiến thiết, giúp xã hội nhận diện rõ hơn tác hại của tệ chơi đề nhan nhản khắp nơi.

Dịch ảnh hưởng chung, song dù sao những giai tầng giàu có nguồn tích lũy, có chỗ lùi lại thắt lưng buộc bụng thích nghi chờ đợi dịch qua đi hay chuyển đổi sản xuất kinh doanh, sự cơ cực không đến nỗi. Dân nghèo, bà con bán vé số dạo không có chỗ nào để lùi, trên tay xấp vé số tất tả trên đường không khác chiếc cần câu duy nhất câu cơm, gỡ ra họ không biết xoay xở ra sao.

Lưng và bụng bà con vốn đã thắt chặt lâu rồi,  còn gì...

Nguyễn Thành Công