Bác nông phu vác cày lên
Giắt trâu thong thả đi bên ruộng đồng
Trong lòng sung sướng vô cùng
Được mùa lúa tốt vui chung năm này.
Màn sương vén nhẹ đó đây
Vừng đông ló dạng chân mây mỹ miều
Cánh đồng màu mỡ phì nhiêu
Trải dài xa tắp uốn theo chân đồi
Lùa trâu xuống ruộng, bác vui
Lấy chân ấn mạnh lên nơi lưỡi cày
Trâu già vẫn kéo khỏe thay
Đất màu xẻ rãnh chia hai lượn vòng
Đùn lên cao, uốn cong cong
Trông như sóng lượn mặt sông dập dình
Như thuyền rẽ nước lướt nhanh,
Trâu già giúp cả gia đình nông dân
Mỗi ngày khá giả làm ăn
Nhìn trâu trìu mến bác thầm cám ơn,
Đôi khi tiếc việc ham công
Cả hai phí sức ngoài đồng biết bao.
Mặt trời giờ đã lên cao
Nắng gay gắt rọi, gió xào xạc bay
Bỗng trời cuồn cuộn giăng mây
Cánh đồng tối sẫm phủ đầy gió mưa
Người và trâu vẫn cày bừa
Đồng lao cộng khổ chờ mùa đẹp sang.
Đến khi trời tạnh mây quang
Nhà nông mệt mỏi vội vàng nghỉ tay
Tìm vào bóng mát nằm ngay
Ngả lưng đánh một giấc say đã đời.
*
Một con cọp đói trên đồi
Mon men đi xuống tìm mồi dưới nương
Trâu tuy khổ nhọc trăm đường
Sức tàn, lực kiệt vẫn thương chủ mình
Chạy bay lại cứu nhiệt tình
Gặp trâu hung dữ cọp đành bỏ đi.
Nhà nông chợt tỉnh cơn mê
Tưởng lầm trâu mệt nên chi húc mình
Thế là nổi trận lôi đình
Bẻ cây rượt đánh. Tội tình chú trâu
Ba chân bốn cẳng chạy mau
Tới khi chủ mệt, gục đầu gốc cây
Ru hồn vào giấc ngủ say,
Trâu ngừng chân thở, thương thay thân mình!
Cọp trong bụi rậm vẫn rình
Lại mon men xuống, mắt tinh liếc mồi
Trâu nhìn cọp sắp vồ người
Vội quên đi những vết roi trên mình
Lòng can đảm, dạ trung thành
Lao vào cứu chủ, phủ nhanh che người
Cọp kia thấy khó ăn rồi
Bỏ đi về phía núi đồi thẳm sâu.
Nhà nông say ngủ hay đâu
Giật mình tỉnh dậy tưởng trâu đè mình
Tưởng trâu hãm hại. Thất kinh!
Vác cây tới tấp nỡ đành quất trâu
Im lìm trâu chịu đớn đau
Hai hàng lệ tủi, lệ sầu tuôn rơi.
*
Vừa khi Đức Phật tới nơi
Biết trâu cứu khổ, biết người nghi oan
Ngài bèn bước đến cản ngăn
Đưa tay xoa nhẹ vết hằn lưng trâu
Xoa lằn roi rớm máu đầu
Ghé tai trâu nói đôi câu ôn tồn:
"Ta đây biết nỗi lòng con
Ta từng bị vậy. Chớ buồn làm chi!
Ta từng đau khổ ê chề
Nỗi niềm chua chát khác chi cảnh này"
"Con ơi! cũng chính ta đây
Vì thương nhân loại đọa đầy khổ đau
Ra đời tỏa ánh đạo mầu
Rắp tâm xoa dịu nỗi sầu thế nhân
Vậy mà nhiều kẻ hiểu lầm
Lắm phen chửi bới, bao lần cản ngăn
Phá ta, gây chuyện khó khăn
Ta đâu nản chí chùn chân bao giờ
Chỉ khi nào bản thân ta
Không tròn phận sự mới là đáng chê
Nếu không mang lợi ích chi
Không mang an lạc chút gì cho ai
Mới là đáng nhục mà thôi
Con nên tiếp tục giúp người chủ đây!"
*
Phật quay qua phía người này
Chỉ vào vết cọp in đầy xung quanh,
Chuyện trâu cứu chủ trung thành
Đầu đuôi kể lại ngọn ngành trước sau.
Nhà nông hối hận lòng đau
Ôm trâu nức nở, cúi đầu ăn năn
Đồi xa rực rỡ ánh dương
Phật bèn từ giã lên đường khoan thai
Nẻo về tịnh xá còn dài
Người và trâu mắt u hoài nhìn theo.
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(Thi hóa Truyện Cổ Phật Giáo)
____________________________________________
Hình ảnh thêm về CON TRÂU
