CHÚNG TA SUỐT CẢ CUỘC ĐỜI HỌC LÀM NGƯỜI
KHÔNG BAO GIỜ TỐT NGHIỆP
Chúng ta may mắn được sinh ra để làm người. Nhưng thực ra không phải cứ sinh ra là tự khắc thành người. Không đơn giản như vậy. Có lần tôi được nghe mấy vị trí thức uyên bác thảo luận với nhau rằng môn học lớn nhất là học làm người, học suốt đời cũng không đủ. Vì sao? Vì con người luôn luôn ứng xử theo vô thức, Cho nên phải học suốt đời để trở thành NGƯỜI, nếu không mãi mãi chỉ là những con người với phần con lớn hơn phần người mà thôi.
Cổ nhân cho rằng, đời người chính là một quá trình học làm người, cũng là một quá trình tu hành, tu luyện. Làm người không phải để hưởng thụ vinh hoa phú quý. Việc tu luyện của đời người là quý giá ở tu tâm, lấy tâm bất động để đối mặt với đủ mọi hoàn cảnh trong cuộc đời. Người có thể cố gắng học tập, không ngừng nâng cao tâm tính, đạo đức thì cuối cùng nhất định sẽ có tương lai tốt đẹp. Vậy, đời người cần học những gì?
Chúng ta có cuộc sống không bình an là do chúng ta nhận thức về cuộc sống không đúng, khiến cái nhìn của chúng ta về cuộc sống cũng trở nên không đúng và méo mó. Từ đó, chúng ta có lối sống không đúng, và gây những bất mãn triền miên.
Những người đắm mình trong dục lạc là những người quan niệm rằng “chết là hết”, “chỉ có một kiếp sống này thôi, nên phải hưởng thụ cho hết cuộc đời”. Những người này vội vã làm giàu, vội vã ganh đua, vội vã hưởng thụ. Và lối sống vật chất quanh cuồng không bao giờ đem đến cho họ sự bình yên, hạnh phúc.
Để có được bình an trong chúng ta cần hiểu rõ: “Đừng nhớ chuyện quá khứ, đừng nghĩ chuyện tương lai, hãy sống vui với hiện tại” Sống có nghĩa là sống với hiện tại, sống vào hiện tại. Hay nói cách khác, chỉ có hiện tại là sống. Sống ngay với hiện tại là tinh thần thiết thực. Than thở tiếc nuối quá khứ, hay mơ ước tương lai chẳng những để mình rơi vào chỗ phi thực, còn để mình vướng mắc vào rối loạn tâm lý, khổ đau và đánh mất hiện tại.
Hãy trân quý giây phút hiện tại, giây phút nhiệm mầu. Hãy biết tu tập và yêu thương mọi người với tất cả những phút giây chúng ta có lúc này. Tu tập và yêu thương “nhiệt tâm”, đó là con đường để có cuộc sống bình an.
Con người thường có xu hướng không muốn nhận lỗi, nhận khuyết điểm. Phàm việc gì xảy ra đều nói là do lỗi của người khác, cho rằng bản thân mình mới là đúng. Kỳ thực, không nhận lỗi là một loại sai lầm. Người biết nhận lỗi thì chẳng những không bị mất cái gì, trái lại, còn hiển lộ ra đó là người có tấm lòng chính nghĩa, dũng cảm, biết sửa sai.
Con người cần phải có dũng khí. Dũng khí không phải là đánh nhau với người khác, cũng không phải là tranh chấp, so đo với người khác. Mà dũng khí lớn nhất chính là tự mình nhận sai, cảm thấy bản thân không nên nói câu nói như vậy, không nên làm việc như vậy, không nên làm cản trở người khác.
Người có dũng khí là một người mà có thể sám hối, nhận sai lầm và sửa chữa. Người như vậy sẽ luôn đề cao đạo đức, phẩm chất của bản thân và trở thành người hoàn thiện. Sống trên đời, biết nhận lỗi là đạo đức tốt đẹp, cũng là một phương pháp tu hành.
Nếu nói rằng đời người như một thảo nguyên hoang sơ bát ngát, thì nhu hòa như dòng sông quanh co, thảo nguyên sinh trưởng, sinh sôi nảy nở nhờ nguồn nước ấy. Nếu nói cuộc sống như bầu trời trong vắt, thì nhu hòa như những đám mây lững lờ trôi vắt ngang bầu trời. Trời xanh có mây trắng mới nên thơ, vì mây bay mà bầu trời trở nên lung linh, huyền ảo.
Cổ nhân ví von hài hước rằng: Hàm răng của con người là cứng rắn, nhưng đầu lưỡi lại mềm mại. Đến cuối cuộc đời, răng đều sẽ lần lượt rụng hết, chỉ lưỡi là vẫn còn. Cho nên phải mềm mại, nhu hòa thì cuộc đời mới có thể lâu dài được. Người trong lòng ôn nhu, hòa nhã thì mới có thể sống được khoái hoạt, dài lâu. Một người càng trưởng thành thì tâm tính càng ôn hòa, tĩnh lặng. Cho nên, ôn nhu, hòa nhã cũng là một đức tính mà mỗi người đều nên dụng tâm học tập.
Nhẫn một chút, gió êm sóng lặng, lùi một bước, biển rộng trời cao. Nhẫn giúp mọi sự được bình an, tiêu tan tai họa. Người trong lòng có nhẫn, có thể nhận rõ được tốt xấu, thiện ác, đúng sai trên thế gian, từ đó mà bình thản tiếp nhận chúng. Khi đời người gặp phải nghịch cảnh, hãy nhớ kỹ phải nhẫn nại. Đa phần khi phải nhẫn nại, chịu đựng một việc gì, chúng ta sẽ cảm thấy thật thống khổ. Phải áp chế cơn lửa giận dữ bên trong mình quả thực không phải chuyện dễ dàng.
Có thể nhẫn được việc người khác không thể nhẫn, mới có thể đắc được những thứ người khác không thể đắc.
Nhưng thành công thường chỉ xuất hiện trong đời sau khi bạn đã nhẫn nại, kìm nén những nỗi thống khổ mà người thường không thể chịu đựng được.
Chúng ta cứ tiến thẳng về phía trước, đương nhiên sẽ gặp phải bóng tối. Nhưng khi vượt qua giai đoạn này chúng ta sẽ đón nhận được những tia sáng tinh khôi.
Một người khuyết thiếu sự thấu hiểu với người khác thì thường sinh ra thị phi, tranh chấp và hiểu lầm. Trong cuộc sống, có rất nhiều việc tận mắt nhìn thấy mà chưa hẳn đã là đúng như bản thân mình nghĩ. Vì vậy, hãy luôn giữ một khoảng hòa hoãn, lắng nghe, tìm cách liễu giải người khác. Khi có thể hiểu người khác, người ta sẽ sống vị tha hơn, yêu người, yêu cuộc đời hơn. Hết thảy những kết quả trong cuộc đời này đều không phải vô duyên vô cớ mà được sinh ra. Bất luận ai làm việc gì, đều có nguyên nhân và lý do của họ. Bất luận trong cuộc đời của một ai đều có những “hỉ, nộ, ái, ố” mà không muốn người khác biết. Khi thay đổi một góc độ, chúng ta sẽ phát hiện ra rằng không phải chỉ có mình chúng ta là nhân vật chính trong thế giới này. Mỗi người một dạng khác nhau, mỗi người đều có câu chuyện riêng của mình, mỗi người đều là nhân vật chính trong câu chuyện ấy. Cho dù câu chuyện ấy là bình thường hay là ly kỳ lạ lẫm, mỗi người đều phải trải qua những bi thương và hạnh phúc khác nhau.
Nhân sinh vô thường, ai cũng có nỗi niềm, có nước mắt riêng, chúng ta nên học cách xót thương và bao dung, học cách đối xử tử tế với người khác, bởi vì suy cho cùng đó là cuộc sống của một con người nơi trần thế.
Đời người rất nhiều thứ chẳng khác nào như chiếc va li hành lý vậy. Lúc cần dùng thì ta nhấc nó lên, lúc không cần thì đặt nó xuống. Nếu lúc cần buông mà cũng nhất định không đặt xuống thì giống như kéo một chiếc va li hành lý nặng nề, sao có thể tự do tự tại đây?
Trong cuộc sống, có những người rất dễ rơi vào tuyệt vọng, đau khổ bởi vì trong lòng có quá nhiều gánh nặng, quá nhiều ưu tư, quá nhiều nỗi buồn,… cuối cùng họ bế tắc, gục ngã và dẫn đến việc kết thúc cuộc đời mình. Sống trên cõi đời vốn không đơn giản và dễ dàng, đôi khi bạn cần phải biết buông bỏ một vài thứ, một vài chuyện thì bạn mới có thể mạnh mẽ đứng dậy và đi tiếp. Cố chấp chỉ khiến chúng ta mãi chìm đắm trong đau khổ, mãi là kẻ bất hạnh. Khi biết buông bỏ, chúng ta sẽ thấy cuộc đời này vẫn còn rất nhiều điều tốt đẹp đang chờ đợi chúng ta.
Thực ra, trong sâu thẳm trong lòng mỗi người đều có những vết thương lòng, những nỗi thống khổ chỉ để đêm về một mình mình “gặm nhấm”. Nói rằng, thời gian sẽ chữa lành tất cả nhưng kỳ thực đó chỉ là “dối người gạt mình”, bởi vốn dĩ thời gian không phải thuốc, không có tác dụng giúp chúng ta chữa lành vết thương lòng.
Những năm tháng trong cuộc đời là hữu hạn, không ai dám chắc ngày mai ra sao, có còn khỏe mạnh hay không, cho nên nếu ngay ngày hôm nay có thể buông bỏ hết những cố chấp, thì sẽ khiến người khác tiếp nhận mình, từ đó mới được giải thoát khỏi bao nhiêu mâu thuẫn. Nhìn lại cuộc đời như gió thoảng mây bay không thể nắm giữ được thì bỗng nhiên không còn muốn cố chấp nữa. Bởi vậy, không phải là thời gian có thể chữa lành những vết thương lòng, mà do chính cái tâm chúng ta đến lúc nào mới chịu buông xuống mà thôi.
Thời gian chỉ có vô tình, còn tâm người mới là hữu ý. Khi thời gian trôi đi đủ lâu, tâm tình, suy nghĩ của chúng ta cũng vì thế mà thay đổi, đến khi cảm xúc của chúng ta được lắng lại, tâm thức có được chút bình yên thì lúc ấy có thể bao dung, cởi mở mà buông xuống những buồn phiền, oán giận khi xưa.
Cho nên, nếu chúng ta biết buông bỏ trong đời sống hiện tại, buông đi những danh lợi, những hận thù chấp nhặt, bỏ đi những mưu cầu tính toán cho bản thân, những “Tham – Sân – Si” trong cuộc sống thường ngày thì sẽ tự tìm thấy cho bản thân niềm an vui và thanh thản trong tâm hồn.
Con người đã sống là phải biết yêu thương, đùm bọc lẫn nhau. Cảm động là tâm thương yêu, tâm Bồ tát, tâm Bồ đề. Cảm động là một thứ tâm lý dễ "lây lan", lan tới đâu, xã hội ngập tràn yêu thương và lòng tốt đến đó.
Khi nhìn thấy điểm tốt của người khác cần phải biết vui mừng, nhìn thấy việc tốt mà người khác làm cần phải biết cảm động. Cảm động chính là một loại tình cảm có sức mạnh phi thường. Sự cảm động có thể khiến người ta cải biến, có thể khiến người ta từ bỏ những ác tâm, và khơi gợi thiện tâm. Con người không chỉ cần biết cảm động, mà sống trên đời cũng nên làm nhiều sự tình để người khác cảm động.
Để cuộc sống tươi đẹp, trước hết chúng ta cần một thân thể khỏe mạnh. Thân thể khỏe mạnh không chỉ có ích lợi đối với chính bản thân mà còn khiến cho bạn bè và người thân an tâm.
Có thể chúng ta đã từng nghe đâu đó câu nói: “Chiếc giường đắt nhất chính là chiếc giường bệnh” hay “Có sức khỏe là có tất cả”. Hai câu nói ấy đủ để thấy vai trò của sức khỏe với mỗi người quan trọng như thế nào. Nhưng không phải ai cũng biết cách sống khỏe để bản thân không phải hối hận cho tới khi gặp những biến cố về sức khỏe của chính mình hoặc người thân. Cho nên, sống khỏe mạnh cũng là một hành vi có hiếu đễ.
Nhiều người cứ nghĩ rằng việc duy trì cuộc sống khỏe mạnh là một nhiệm vụ khó khăn với vô số điều cần lưu ý về chế độ dinh dưỡng và tốn nhiều thời gian ở phòng tập gym, nhưng thực ra không phải. Chỉ với vài điều chỉnh đơn giản trong nếp sinh hoạt hàng ngày và đặt ra các mục tiêu nhỏ cho bản thân là bạn có thể hướng đến một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc hơn. Hãy bắt đầu tạo thói quen hàng ngày với những lựa chọn lành mạnh hơn trong ăn uống, thư giãn, ngủ nghỉ và năng vận động. Chúng ta sẽ sớm nhận thấy rằng mình đã bắt đầu có cuộc sống khỏe mạnh như mong muốn
Trí não của con người có năng lực tác động đến mọi mặt trong cuộc sống một cách đáng kinh ngạc. Chỉ một thay đổi tích cực đơn giản trong một tình huống cũng có thể biến trở ngại thành cơ hội. Được như vậy, không những bạn sẽ yêu mến cuộc sống hơn, mà hệ miễn dịch của bạn cũng có khả năng đẩy lùi được các bệnh cảm cúm và tìm mạch tốt hơn.
Cuộc sống như một viên đá, chính chúng ta là người quyết định để viên đá ấy bám rong rêu hay trở thành viên ngọc sáng.
Vậy học làm người là việc của cả đời, không có cách nào tốt nghiệp được. Câu nói này quả thực rất có đạo lý! Đời người, bất kể là ai đều cần phải học tập, chỉ cần có học tập thì nhất định sẽ có tiến bộ. Học làm người là một môn học vô cùng quan trọng và thâm sâu.
Tất cả chân lý đều ở trong cuộc sống này, khi sống với tham sân si thì đó là luân hồi đau khổ, khi đoạn tận tham sân si thì đó là Niết-bàn tịch tịnh. Vậy bài học là thấy ra đâu là đau khổ, đâu là Niết-bàn và nguyên nhân của nó ngay trong chính mình và cuộc sống chứ không phải cố gắng cho những ảo tưởng ở tương lai… Lắng nghe, quan sát lại chính mình trong tương giao với cuộc sống, sẽ thấy ra mọi chân lý mà chư Phật đã chứng ngộ.