Sáng mồng một, ông Năm không bỏ cái lệ phải đi bộ một tiếng đồng hồ, hai vòng xung quanh Dinh Độc Lập. Đồng hồ báo thức ở cái điện thoại di động mua cách nay bốn, năm năm, được chuyển mục tiêu sử dụng sang báo thức gần một năm nay, reo lên, ông Năm choàng dậy gọn gàng làm công việc vệ sinh buổi sáng. Bà Năm chắc cũng thức rồi nhưng theo thói quen nằm lại chừng nửa giờ nữa mới ngồi dậy, mở máy vào “phây” sẵn sàng cho buổi chat đầu năm. Tối qua, cúng giao thừa xong, hai ông bà bước ra ban-công nhìn xuống bên kia đường, chùa “A Phò”, tục gọi là “miếu Bà” đã tấp nập người đến cúng, trong khi pháo hoa nổ lụp bụp ở hướng bến Bạch Đằng, nhưng chung cư này ngó về hướng tây nên ông bà không thấy hoa pháo hiện ở trên bầu trời, và ông bà cũng không quan tâm vì biết rằng pháo hoa nhà ta đì đẹt mươi mười lăm phút là xong. Ngay cả những người đang đi cúng chùa bên kia đường, họ cũng không đoái hoài nhìn về hướng có pháo hoa đang tỏa sáng. Chùa này nghe người ta nói cũng linh thiêng lắm. Đa số người Hoa rất tin tưởng, năm nào cũng đến đây cúng rất đông. Mấy năm về trước ông bà Năm cũng có qua chùa này để cúng và rước về một cây nhang khổng lồ cao gần một mét gọi là mua lộc đầu năm, đem về cắm vào một cái lư hương để trên cái bàn nhỏ ngoài ban-công. Cây nhang đó rỉ rả cháy qua tới ngày hôm sau. Năm nay hai ông bà không dám sang chùa cúng vì sợ khói. Người ta đốt nhang khủng khiếp. Mỗi người một bó to như cây đuốc, khói tỏa mù mịt, tầm nhìn chỉ còn chừng một mét. Bước ra khỏi chùa nước mắt ràn rụa. Đi chùa khổ quá vậy! Mới hồi cuối năm ông bà Năm trở lại chùa trên núi Châu Thới trên đó người ta ghi vào giấy dán trên tường yêu cầu đốt và cắm một cây nhang mà thôi. Có như vậy mới dễ dàng cho người ta vô chùa chiêm bái. Ông Năm nghĩ nếu đã có niềm tin thì khi vào chùa ngoài cái thú ngắm nhìn phong cảnh rồi vừa đi vừa lâm râm cầu nguyện, như vậy chắc cũng tới tai các vị thần linh rồi, không cần phải đốt nhang.
Chợt có một làn gió lành lạnh thổi tới, ông Năm cất tiếng:
- Thôi vô ngủ. Khói “lan tỏa” ra cửa chùa rồi kìa. Chúc mừng năm mới, ma-đam.
Bà Năm cười về từ ngữ kiểu cọ này mà hiện nay người ta đang sính dùng trên TV, rồi nắm lấy tay ông:
- Chúc mừng anh năm mới!
Giấc ngủ muộn đã nhanh chóng đến với hai ông bà già…
…Ông Năm bước xuống lầu tới cổng đúng vào giờ giấc quy định nhưng khóa đã mở ra tự bao giờ. Có lẽ bảo vệ đã để như vậy suốt đêm trong mấy ngày Tết cho bà con đi lại dễ dàng, thay vì khóa lại như những ngày thường.
Theo chu kỳ trái đất nghiêng qua nghiêng lại làm sao đó nên mùa này ngày vắn đêm dài, năm giờ rưỡi rồi mà trời vẫn còn tối, đèn đường sáng trưng. Ngày Tết, đường càng vắng lặng. Lâu lâu mới có một chiếc xe con chạy qua. Người ta ai cũng đang ở nhà có lẽ còn “ngủ bù” để lấy lại sức lực sau một năm làm việc cực nhọc. Nghĩ đến đây ông Năm thấy mình đi bộ vào ngày mồng một Tết như thế này coi bộ không giống ai. Tuy nhiên ông thấy đi bộ là tập thể dục, cũng như ăn uống, vậy thì ngày nào cũng phải đi tập sao lại phải nghỉ tập vào ngày Tết? Ngày Tết người ta cũng phải ăn để sống, ông Năm cũng phải tập để giữ gìn sức khoẻ, đó là chuyện bình thường!
Khi đi ngang trước công viên Tao Đàn ông Năm thấy có rải rác một số người vẫn đi tập buổi sáng như thường lệ. Nhưng hôm nay họ chỉ được tập vòng ngoài vì bên trong người ta đang làm Hội Hoa Xuân. Gần cổng chánh có ba, bốn người lớn tuổi đang nói chuyện vui vẻ. Trước đây có lần ông Năm đi ngang qua chỗ mấy ông đang thảo luận những vấn đề liên quan đến sức khỏe người lớn tuổi. Hết ông này đến ông khác, ông nào cũng có vẻ rành về thuốc men nhất là những bài thuốc đông y, hoặc các loại trái cây có đặc tính trị bệnh. Ông thì nói trái mãng cầu trị bệnh ung thư, ông thì nói uống nước trái lựu thì bổ dương. Một ông cãi lại:
- Già thế này rồi còn bổ dương gì nữa cha?
- Cũng phải kể để cha nào đó cao hứng đi cưới vợ như cái thằng cha đại gia gì đó…
Có ông nói ăn đu đủ trị táo bón, ăn khổ qua làm lợi tiểu, và làm cho làn da phụ nữ trơn láng… Tóm lại nghe mấy ông này nói chuyện xong, ai cũng nghĩ trái cây nào cũng có dược tính, cũng trị được bệnh, thậm chí trái… trứng cá dần dần cũng sẽ được mấy ông này cho vào danh sách dược liệu. Ông Năm cũng thấy như vậy và ông sợ đứng gần sẽ trở thành… bệnh nhân. Ông lẳng lặng đi về phía khác để các ông tự do biểu diễn kiến thức tổng quát. Đây cũng là một biểu hiện về mặt tâm lý dành cho một số những quý ông có tuổi đời đã qua khỏi lằn vôi sáu bó. Nhiều ông hay giảng về các loại bệnh tật, thông thường là các bệnh huyết áp, tim mạch, tiểu đường, gút, khớp vv... và những loại thuốc đặc trị cho các chứng bệnh này. Có ông khen đông y rất có hiệu quả với những bài thuốc gia truyền, có khi bí truyền, trị đâu trúng đó. Có ông đọc kiếm hiệp nhiều bây giờ nói chuyện bệnh tật, kể ra những cách trị bệnh bằng bấm huyệt, châm cứu, nhân điện rồi giải thích trên cơ thể người ta có rất nhiều huyệt đạo chằng chịt như màng nhện. Khi có bệnh người ta chỉ cần châm cứu hay bấm huyệt vào những điểm nào đó trên cơ thể là khỏi bệnh ngay. Một ông bạn già đứng cạnh ngắt lời hỏi đại:
- Vậy chớ cái huyệt đạo đó ra sao, nằm ở chỗ nào trên cơ thể?
- Thì mấy ông thầy thuốc biết chứ mình làm sao biết được.
- Sao hồi nhỏ học môn Cách Trí về thân thể người ta thầy giáo đâu có nói tới huyệt lớn huyệt nhỏ gì đâu?
- Ông không thấy trong phim kiếm hiệp cha này xỉa hai ngón tay vào ba sườn cha kia, cha kia đứng chết trân như trời trồng đó sao?
- Trời ơi, coi cho vui chứ mấy Chú Ba hút á phiện tưởng tượng ra chuyện trên trời dưới đất đó cha.
Ông già kia tức quá cự lại:
- Dẹp ông đi. Không biết chi cả!
Có ông khen thuốc tây y có hiệu quả hơn. Người ta trích ly từ những loại thảo dược lấy những chất tinh túy cộng thêm những hóa chất cần thiết để chế ra những viên thuốc nhỏ xíu uống vô một viên hết bệnh liền. Còn cái này, người bệnh phải mua cả đống rễ, thân, lá cây… đem về nấu, người bệnh uống một lần một chén nước thuốc đắng nghét. So với viên thuốc nhỏ xíu cái nào hiệu quả hơn?
Mấy ông già kia thấy coi bộ cãi không tới đâu, rõ ràng hai ông mù sờ voi đi cãi nhau về hình dáng con voi, bỏ đi về vị trí tập luyện của mình.
Trời còn tối, con đường vòng quanh Dinh Độc Lập được lót gạch phẳng phiu, nhiều người đã phải bỏ công viên Tao đàn để qua đây đi bộ. Sáng sớm hôm nay thời tiết mát dịu. Mấy hôm trước trời lạnh, người ta vẫn phải đi cho đủ chỉ tiêu.
Ông Năm đi bộ ở đây cũng đã hơn một năm. Mỗi ngày đều đều như vậy, ông Năm lủi thủi chân bước đều, tai nghe nhạc đúng một tiếng đồng hồ về đến nhà. Coi như xong công việc tập thể dục buổi sáng. Sau đó ông thoải mái làm những công việc khác trong ngày. Nhưng chừng hai tháng trở lại đây ông Năm đi bộ thấy phấn chấn hơn. Ông chỉnh cái điện thoại “đập nước đá” lâu đời cho reo đúng giờ thức giấc để ông thực hiện cái công việc đi bộ buổi sáng không được chểnh mảng.
Cái gì làm cho ông Năm quyết tâm tập thể dục đúng giờ giấc như vậy? Một bóng hình! Không! “Người thật việc thật” đàng hoàng chứ không phải chỉ là bóng với hình. Đó là cái dáng dấp của một người phụ nữ mà ông Năm đã phát hiện vào một buổi sáng, sau khi bẻ cua ở một góc hàng rào Dinh Độc Lập. Ông vẫn đều bước để quan sát trong khi người phụ nữ đó vẫn bước đi nhưng tốc độ có phần cao hơn nên khoảng cách xa dần. Nhìn từ phía sau lưng ông Năm thấy người phụ nữ này “toát” ra cái vẻ sang trọng và duyên dáng. Hôm đó trời còn sáng ông Năm thấy cô mặc một chiếc váy dài gần đến gối, màu xam xám, hình như có sọc ca-rô, với chiếc áo pull màu cà phê sữa gọn gàng trên vai và cái lưng xinh xắn. Người phụ nữ đó đi đến đầu đường phía trước đột nhiên quay lại đi ngược về hướng ông Năm. Vì cùng đi ngược chiều nên chẳng mấy chốc hai người gần như đối điện nhau. Ông Năm kịp thời nhìn thấy một nét mặt nghiêm trang mà ông thấy thấp thoáng hao hao giống như một cô giáo nào đó ở nơi ông Năm từng giảng dạy ngày xưa.
Người phụ nữ đó đã đi qua rồi, ông Năm không dám ngoái nhìn theo sợ có ai đó đi sau lưng thấy được cho ông già rồi mà còn thích nhìn người đẹp. Thực sự, ở tại đất nước này không hề có một điều luật nào cấm một ông già như ông Năm ngắm nhìn một người phụ nữ xinh đẹp, nhưng ông vẫn cứ ngại ngùng và tiếp tục bước đi về phía trước trong khi một bài hát vui tươi dang vang vọng bên tai ông… Nhưng có một điều ông hơi ngờ ngợ… Rất nhiều khả năng người phụ nữ xinh xắn này đang ở trong tình trạng độc thân. Ông Năm rất tin vào khả năng suy luận của mình. Nếu người đẹp này đang có đức lang quân bên cạnh thì cô nàng không thể rời nhà để đi bộ một mình vào lúc sáng sớm tinh mơ như thế này. Còn gì hạnh phúc hơn là giờ này được nằm bên cạnh phu quân để được sưởi ấm. Ai cũng biết vợ chồng vào khoảng tuổi U40, U50 thì tình cảm đậm đà lắm. Có lẽ cả trên thế giới này khó mà có ông xã nào để cho bà xã xinh đẹp như thế này sáng sớm đơn thân độc mã bỏ chồng nằm chèo queo ở nhà để ra công viên đi bộ một mình. Ông Năm lại nghĩ, người đẹp này cũng không bị ràng buộc bởi con cái, vì nếu cô có cái rờ-moóc với một, hai nhóc nhi đồng thì giờ này cô phải bận bịu lo cho chúng ăn sáng và chuẩn bị đưa chúng đến trường.
Ông Năm cũng đã từng thăm hỏi dăm ba vị phu nhân sáng sớm đi tập thể dục một mình thì được biết có bà đã đưa chồng lên dặm trường thiên lý về cõi tây phương cực lạc. Có vị phải sắp xếp thời gian đi bộ vào buổi sáng sớm để rồi trở về chăm sóc ông chồng đang chờ “hỗ trợ kỹ thuật” vì hệ thống dây thần kinh có nơi bị gián đoạn. Có bà thì “đôi ngả chia ly”, “tại trời xui khiến nên chúng mình chia tay”. Rồi cũng có bà không chia tay đi đâu hết, hai người vẫn ở chung một nhà nhưng mỗi người một tầng lầu, hay mỗi người một gian phòng cách biệt. Sau cùng có bà đã từng “ở vậy” từ hồi còn son trẻ phải chịu cảnh cung đàn lỗi nhịp, lỡ bước tơ duyên. Chừng đó hoàn cảnh đã làm cho công viên này ngày càng thêm đông đúc với những vị phu nhân một thân một mình đến tập thể dục.
Qua ngày hôm sau cũng với lộ trình giống hệt như vậy, nhưng vì ông Năm đã có chuẩn bị rồi nên khi hai người đối diện nhau, ông Năm giơ tay lên vẫy và nói “hello” vừa đủ cho cô ấy nghe. Một cử chỉ đáp lại làm ông Năm cảm thấy vô cùng ấm áp. Cô gật đầu nhìn về phía ông nói nho nhỏ:
- Chào anh.
Rồi hai người lại tiếp tục đi về hai hướng khác nhau. Rồi những ngày tiếp theo đều giống như vậy, tuy câu chào phía ông Năm có phần thay đổi như “chào buổi sáng” hoặc “xin chào”. Phía bên kia thì có hôm cô chỉ gật đầu chào trong khi đưa mắt thật nhanh nhìn ông rồi trở vẻ dáng vẻ nghiêm trang cố hữu.
Ông Năm thực tình muốn làm quen nhưng rồi ông tự hỏi “để làm gì?”. Câu trả lởi có thể là, thứ nhất, cùng đi chung nói chuyện trên trời dưới đất cho thời gian tập thể dục qua nhanh, thứ hai, để đi lần đến chỗ thân mật xem như một cô bạn gái. Ông thấy cả hai câu trả lời đều không ổn. Nhiều người coi buổi tập thể dục là một công việc phải làm để giữ gìn sức khỏe cho nên phải tập đầy đủ các động tác và đúng thời lượng, không muốn ai quấy rầy khiến họ làm sai cam kết với bản thân. Một bạn già của ông Năm trong một lần đi bộ tình cờ nhận ra phía trước mặt là một ông bác sĩ tương đối có tiếng tăm trong thành phố. Ông bạn bèn dùng chiến thuật “thấy sang bắt quàng làm họ”, rồi rảo bước đi lên ngang hàng với ông bác sĩ đó:
- Chào bác sĩ. Bác sĩ cho hỏi thăm tôi có đứa cháu nó bị…
- Thôi đi. Ông đi tập nhanh rồi về làm việc khác hay là đưa cháu ra bệnh viện tôi khám cho.
Ông bạn lỡ bộ, thấy quê quá, nói lí nhí trong miệng: “Xin lỗi bác sĩ” rồi đi lùi lại phía sau. Ông bác sĩ kia có lẽ gặp cái “ca” hỏi bệnh kiểu này này nhiều quá nên trả lời để ông bạn này đi cho rồi. Người phụ nữ này có lẽ cũng vậy. Biết đâu nhỡ khi ông rảo bước lên “chào cô” một phát, cô dịu dàng cho ông một câu lạnh lùng:
- Ông tập nhanh rồi sớm về với vợ con.
Ông Năm lại nghĩ:
- Không lẽ trông người thanh cảnh, tao nhã như thế kia lại có thể “đốp chát” được vậy à?
Ông Năm định qua ngày hôm sau sẽ nói với cô một câu gì đó, thử xem phản ứng cô ra làm sao.
Rồi buổi sáng hôm sau đó đã đến. Khi hai người đi đối mặt ngang nhau, Ông Năm giơ tay:
- Xin chào!
Và nói tiếp liền như sợ không kịp:
- Xin lỗi cho hỏi thăm một câu duy nhất.
- Dạ.
- Cô giáo phải không?
- Ý! Dạ không phải!
- Tôi thấy dáng dấp giống những nữ đồng nghiệp của tôi.
- Dạ, em bán quần áo thời trang.
- Hèn gì cô ăn mặc đẹp quá!
Thoáng thấy cô ta có vẻ bối rối, ông Năm tiếp liền:
- Thôi xin chào nghe!
Cô gật đầu nhẹ và rồi hai người đi ngược về hai hướng khác nhau.
Ông Năm thấy đã thành công khi khoe được nghề nghiệp của mình. Một nghề mà một người lạ mới nghe qua chắc chắn cũng có chút ít cảm tình. Nhưng rồi ông Năm tự hỏi thực sự cô ta có cảm tình với ông không? Trời biết. Nhưng ông tin là có, không nhiều cũng được chút chút. Nhưng được chút chút để làm gì đây? Ông không muốn suy nghĩ thêm. Ông bắt chước những người tu thiền vừa đi vừa loại tất cả những suy nghĩ ra khỏi đầu và làm cho nó trống không. Dễ dàng thôi!
Ngày hôm sau, rồi hôm sau nữa hai người vẫn còn đi về hướng đối diện nhau. Vẫn với câu chào đơn giản, ngắn gọn và vẫn với cái gật đầu nhè nhẹ rất mực lễ phép. Nhưng sau đó ông Năm không còn gặp nữa, người phụ nữ đó đã vắng bóng mãi cho tới ngày hôm nay, ngày đầu năm của một cái tết cổ truyền...
Hình ảnh thêm về BUỔI SÁNG SỚM ĐẦU NĂM
