Bằng chứng thuyết phục trong nghiên cứu khoa học xã hội (social science research) là qua phép tam quy chiếu (triangulation data) tức là ba nguồn tư liệu cùng mô tả, biểu đạt giống nhau về một vấn đề. Những bằng chứng vãng sanh hoặc chứng niệm phật tam muội rất thuyết phục vì căn cứ vào hơn ba nguồn tư liệu:

1)     Vượt thời gian: Nhiều đại sư của những tông phái khác nhau  và cư sĩ niệm Phật từ xưa đến nay biết trước ngày ra đi và tự tại vãng sanh Cực Lạc

2)     Vượt không gian: Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam  vv

3)     Lưu lại xá lợi: Nhiều đại sư và cư sĩ niệm Phật vãng sanh tự tại lưu lại xá lợi (ngũ sắc)

4)     Bản chất lịch sử: Bản chất của lịch sử là trung thực. Nguyên tắc của lịch sử là tiếp nối và kế thừa. Tại sao lịch sử Trung Quốc ghi lại rõ ràng và đáng tin cậy như vậy từ thời Xuân Thu Chiến Quốc cho đến ngày nay.  Không phải ngẫu nhiên mà trong lịch sử Trung Hoa người ta hay nhắc đến Tam Thái Sử Mộ (Phần mộ chôn ba anh em nhà họ Thái chép sử nước Tề ngày nay vẫn còn) và Tư Mã Thiên. Đây là những nhà sử học không biết sợ quyền lực mà chỉ biết trọng sự thực, không biết sợ cái chết mà chỉ biết sợ mất nhân cách của một nhà sử học.

Nước Tề thời Đông Chu Liệt Quốc có Thôi Chữ giết vua Tề. Thái Sử Bá không chịu chép sai, nên ba anh em nhà ông lần lượt bị Thôi Chữ chém. Nhưng đến khi người em thứ tư vẫn nhất quyết thà chết chứ không chép sai lịch sử, thì Thôi Chữ cũng phải tha cho ông. Ra về, ông gặp sử quan thứ năm đã sẵn sàng đứng trước cửa chuẩn bị vào chép thay.

Trong khi đó, vào thời Hán Vũ Đế, Tư Mã Thiên đã lặn lội khắp nơi trên đất Hán để tìm từng thẻ tre, tích góp lại dựng lên bộ sử để lại cho muôn đời. Thời ấy ngay cả  Hán  Vũ Đế rất muốn xem Tư Mã Thiên viết gì về mình và triều  đại mình, nhưng không cách gì ngoài cách nhờ Đông Phương Sóc.

Nhưng Đông Phương Sóc dù rất thân với Tư Mã Thiên, cũng… bất lực. Nói thế để thấy tính độc lập của nhà sử học lúc bấy giờ là thiêng liêng. Tính độc lập của nhà sử học không cho phép nhà cầm quyền can thiệp ở bất cứ mức độ nào, nhằm đảm bảo tính trung thực của lịch sử. Vì thế, bằng chứng lịch sử của người Hoa đáng tin cậy.

Ngày nay, nhiều người Hoa vẫn còn giữ thói quen này. Cụ thể là những buổi giảng kinh, giảng pháp của các Pháp Sư được những Phật tử ghi âm và rồi biên chép và in thành sách. Quả là một thói quen đáng quý.

Tâm Tịnh sưu tập