Nếu gia đình có điều kiện chuẩn bị đầy đủ lễ phẩm kèm theo lòng thành, đó là điều đáng trân quý. Tuy nhiên, sự thành tâm và cung kính vẫn luôn là giá trị quan trọng nhất. Ý nghĩa của cúng giỗ không chỉ nằm ở việc tưởng nhớ những người đã khuất mà còn ở sự gắn kết các thế hệ trong gia tộc, giữ vững truyền thống và thể hiện tình yêu thương giữa người còn sống và người đã mất.

Trong cúng giỗ, nếu hoàn cảnh khó khăn, một mâm lễ đơn sơ với hoa quả, nhang đèn, trà bánh là đủ để bày tỏ lòng thành kính. Tuy nhiên, nếu có thể, nên chuẩn bị thêm một mâm cơm dâng cúng, dù đạm bạc, bởi đây là biểu tượng cụ thể nhất của sự hiếu kính. Khi cha mẹ, ông bà còn sống, việc dâng cơm nước là hành động yêu thương trực tiếp, và khi họ qua đời, việc này tiếp tục là biểu hiện của lòng tôn kính và phụng dưỡng.

Ngày xưa, sau mỗi vụ mùa, người ta thường mang nông sản đầu tiên cúng tổ tiên trước khi gia đình sử dụng, thể hiện sự tri ân và kính trọng. Ngày nay, việc dâng những món ngon lên cha mẹ, tổ tiên trong ngày cúng giỗ vẫn giữ nguyên ý nghĩa này.

Mâm cơm cúng không chỉ mang ý nghĩa biểu trưng mà còn có giá trị thiết thực. Trong một số trường hợp, ông bà cha mẹ chưa siêu thoát hoặc đã tái sinh vào các cảnh giới có thể thọ dụng vật thực từ loài người (như quỷ thần chẳng hạn), thì cơm nước sẽ là nguồn vật thực mang lại lợi ích cụ thể.

Chính vì vậy, trong các dịp giỗ quảy, dù tổ chức giản đơn nhưng một mâm cơm với bát nước dâng cúng là biểu hiện trọn vẹn của sự chỉn chu, lòng thành kính và ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Điều này vừa giữ gìn nét đẹp truyền thống, vừa đảm bảo giá trị thiết thực cho người đã khuất.

Cúng giỗ giản đơn không có nghĩa là sơ sài, mà là tập trung vào giá trị thật sự của phong tục: sự cung kính, lòng biết ơn và kết nối gia đình. Mỗi mâm lễ, dù đơn sơ hay cầu kỳ, đều mang ý nghĩa sâu sắc nếu được chuẩn bị bằng cả tấm lòng. Đây là cách mà chúng ta không chỉ tưởng nhớ tổ tiên mà còn nuôi dưỡng giá trị đạo đức và văn hóa truyền thống trong chính gia đình mình.

Lòng thành kính là yếu tố quan trọng nhất, bởi lễ vật dù nhiều hay ít, chỉn chu hay giản dị, tất cả đều trở nên ý nghĩa khi được dâng lên bằng một trái tim chân thành.

Thanh Tâm