Hạn chế bước vào cửa giữa

Mỗi ngôi chùa sẽ có Tam quan, tức ba cánh cửa. Ngày thường, Tam quan được đóng kín. Sư thầy và người dân đi lại sẽ đi qua một cánh cửa nhỏ khác. Tam quan chỉ được mở ra vào ngày rằm, ngày mùng 1 hoặc các ngày lễ Tết.

Theo cách giải thích của T.S Đinh Đức Tiến, khoa Lịch sử, trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, Tam quan còn có nghĩa là ba cách nhìn của nhà Phật. “Tam quan gồm có Trung quan, Giả quan và Không quan. Tam quan là cửa giữa. Bên phải là Giả quan: mọi sự vật trong thế giới chỉ là giả tạo, không có gì tồn tại vĩnh hằng. Bên trái là Không quan, tức khi mọi sự vật mất đi, sẽ trở về với hư không và sẽ được sinhra từ chính cái hư vô ấy và bắt đầu một vòng tuần hoàn mới”.

Người đi chùa nên hạn chế nhất có thể việc bước vào cửa giữa. Cửa này chủ yếu dành cho các vị cao tăng đi lại vào ngày lễ quan trọng.

Thứ tự lễ vái

Theo T.S Đinh Đức Tiến, khi mới vào chùa, ban thờ đầu tiên người đi lễ cần vào thắp hương là ban thờ Đức ông (thường sẽ nằm ở bên tay trái của ngôi chùa (theo hướng kiến trúc của ngôi chùa). Sau đó mới được đi lễ vái ở các ban khác

Sau khi đặt lễ ở ban Đức Ông xong, người đi chùa đặt lễ lên hương án của chính điện, thắp đèn nhang, thỉnh 3 hồi chuông rồi làm lễ chư phật, bồ tát.

Khi đi chùa, ban Đức Ông là ban thờ nên đến đầu tiên.

Tiếp đó mới đi thắp hương ở tất cả các ban thờ khác của nhà bái đường. Khi thắp hương lên đều có 3 lễ hay 5 lễ. Nếu chùa nào có điện thờ Mẫu, Tứ Phủ thì đến đó đặt lễ, dâng hương cầu theo ý nguyện.

Cuối cùng thì lễ ở nhà thờ tổ (nhà hậu). Cuối buổi lễ, sau khi đã lễ tạ để hạ lễ thì nên đến nhà trai giới hay phòng tiếp khách để thăm hỏi các vị sư, tăng trụ trì và có thể tùy tâm công đức.

Ăn mặc

Người đi lễ chùa nên chọn trang phục nhã nhặn, sạch sẽ, kín đáo, lịch sự, không mặc váy ngắn, quần cộc, áo xuyên thấu, khêu gợi... Bởi theo Phật giáo, ăn mặc không đúng chuẩn mực sẽ vừa phạm giới uế tạp Phật đường, vừa phạm giới bất kính, dù người đó có mất công thờ cúng cũng không có ích gì. Ngoài ra, bạn cũng nên mặc trang phục gọn gàng, tiện lợi, tránh rườm rà, gây vướng víu.

Một lưu ý nhỏ khác, nhiều đền chùa có quy định phải tháo bỏ giày dép trước khi vào sắp lễ nên bạn hãy chọn những đôi giày đơn giản, dễ tháo, dễ đi.

Một số điều cần lưu ý khác

- Không được tùy ý làm ồn hoặc nói những lời bất kính đối với Phật, Thánh, cũng không được có thái độ thiếu cung kính như tùy tiện dùng tay chỉ trỏ vào tượng Phật.

- Khi bước đi không nên cắt ngang qua mặt những người đang quỳ lạy.

- Muốn làm lễ thì không nên quỳ phía sau những người đang đứng thắp hương. Tùy vào từng môn phái, có thể đứng hoặc quỳ khi làm lễ nhưng cần phải lên trước.

- Không nên lấy lộc để ban thờ tại nhà.

- Nhiều người có thói quen mang các đồ ở đình chùa về đặt lên ban thờ nhà mình. Điều này là không nên. Đồ đã cúng rồi không thể cúng lại, hơn nữa nhiều đồ có chứa trường khí âm, ảnh hưởng xấu đến ban thờ.

- Trong giới cấm của nhà Phật có rượu và thuốc lá. Vì vậy, trong lễ vật dâng lên ban thờ trong chùa không được có những món đồ cấm kỵ này.