NGHI THỨC BÁT QUAN TRAI GIỚI
Quy mạng hết thảy Phật, kính xin hết thảy Phật và Bồ Tát chúng, nhiếp thọ con (1 lần, 1 lạy)
Con nay quy mạng thắng Bồ Đề,
Phật, pháp, Tăng thanh tịnh tối thượng.
Con phát tâm Bồ Đề rộng lớn,
Tùy hỷ vô biên các khối phước,
Trước hết là không ăn quá ngọ, rồi mới tu tám pháp trưởng dưỡng.
Con từ lúc này, phát tâm tịnh tín, cho đến khi ngồi nơi Bồ Đề tràng, thành Đẳng Chánh Giác.
Thề quy Phật, Lưỡng Túc Thắng tôn.
Thề quy y Pháp, Ly Dục Thắng tôn.
Thề quy y Tăng, Điều Phục Thắng tôn.
Tam Bảo là như thế là chỗ hướng về (3 lần, 3 lạy)
Đệ tử con tên là... tịnh tín ưu bà tắc (ưu bà di), kính mong A Xà Lê nghĩ nhớ, hộ niệm. Con từ giờ này trong ngày hôm nay, phát khởi tịnh tâm, cho đến hết đêm nay cho đến lúc ngày mai lúc mặt trời vừa mọc, trong thời gian ấy vâng giữ tám giới. Tức là: Một chẳng sát sanh, hai không trộm cắp, ba không làm chuyện tà hạnh, bốn chẳng nói dối, năm chẳng uống rượu, sáu chẳng ăn trái thời, bảy chẳng dùng hương, tràng hoa trang sức thân thể và ca múa vui chơi v.v... tám chẳng nằm ngồi gường to cao rộng. Con nay lìa bỏ những chuyện như vậy, thệ nguyện chẳng bỏ giới cấm thanh tịnh tám món công đức (3 lần, 3 lạy).
Hồi hướng
Con trì giới hạnh, trang nghiêm cái tâm, khiến tâm vui sướng, rộng tu hết thảy các hạnh thù thắng tương ứng, cầu thành Phật quả, rốt ráo viên mãn (1 lần, 1 lạy).
Con phát tâm vô thượng không hai,
Làm bạn chẳng thỉnh của chúng sanh,
Khéo hành hạnh Bồ Đề thù thắng,
Thành Phật rộng lợi ích thế gian,
Nguyện con nương nhờ thiện nghiệp này,
Thành Phật chẳng lâu trong đời này,
Thuyết pháp lợi ích cả thế gian,
Giải thoát chúng sanh khổ ba cõi.
(3 lần, 3 lạy).
Phật Thuyết Trai Kinh
(Phật nói kinh Bát Quan Trai)
Đời Ngô, cư sĩ Chi Khiêm
xứ Nhục Chi dịch từ Phạn sang Hán
Chuyển ngữ: Bửu Quang Tự đệ tử Như Hòa
Nghe như thế này: Một thời đức Phật ngự tại thành Vương Xá nơi điện riêng của Đông Thừa Tướng. Mẹ quan Thừa Tướng tên là Duy Da dậy sớm, tắm gội, mặc áo lụa màu, cùng các cô con dâu đều đi ra, đảnh lễ dưới chân Phật, ngồi qua một phía. Phật hỏi Duy Da:
- Sao bà tắm gội sớm thế?
Thưa:
- Con muốn cùng các con dâu đều thọ trai giới.
Phật nói:
- Trai giới có ba loại, bà thích thọ loại nào?
Duy Da quỳ dài thưa:
- Con xin nghe ba loại trai giới là như thế nào?
Phật dạy:
- Một là trai giới của kẻ chăn trâu, hai là trai giới của bọn Ni Kiền (1), ba là trai giới của Phật pháp.
Trai giới của kẻ chăn trâu là như kẻ chăn trâu tìm nơi nước cỏ tốt lành để chăm bẵm trâu, chiều về suy nghĩ cánh đồng nào tươi tốt để ngày mai sẽ lại đến đó. Nếu tộc tánh nam nữ (2) đã thọ trai giới mà nghĩ đến nhà cửa, lợi lạc, ham muốn, sản nghiệp và nghĩ đến thức ăn ngon lành để bồi bổ cái thân thì giống như suy nghĩ của kẻ chăn trâu kia, chẳng được phước lớn, chẳng được sáng suốt lớn.
Trai giới của bọn Ni Kiền là vào ngày Trai nhằm ngày Rằm mỗi tháng, phục xuống đất thọ trai giới, lạy các quỷ thần trong vòng mười do-diên (3) thưa:
- Hôm nay tôi giữ trai chẳng dám làm ác, chẳng gọi là có nhà, họ với tôi chẳng thân thiết gì, vợ con, nô tỳ chẳng phải là thứ tôi có. Tôi không phải là chủ họ.
Nhưng [thọ trai như thế] là học theo lối ăn nói bóng bẩy, thực chất hèn tệ, tâm chẳng chánh đáng. Đến hôm sau sẽ lại có những sự ấy như cũ. Thọ trai giới như bọn họ chẳng được phước lớn, chẳng được sáng suốt lớn.
Trai giới của Phật pháp là dạy đệ tử vào sáu ngày chay mỗi tháng, thọ tám giới. Gì là tám?
Giới thứ nhất, giữ trọn một ngày một đêm, tâm như chân nhân, chẳng có ý giết hại, lòng từ nghĩ đến chúng sanh, chẳng được sát hại những loài bò trườn, cựa quậy, chẳng dùng đao trượng động đến chúng, nghĩ muốn khiến cho chúng được an vui lợi lạc, chẳng giết hại nữa. Một lòng tu tập giới thanh tịnh như thế.
Giới thứ hai, giữ trọn một ngày một đêm, tâm như chân nhân, không có ý tham lấy, suy nghĩ bố thí, nên hoan hỷ cho, tự tay cho, cho một cách trong sạch, cho một cách cung kính, cho mà không mong cầu, khi cho dứt tuyệt ý keo kiệt tham lam. Một lòng tu tập giới thanh tịnh như thế.
Giới thứ ba, giữ trọn một ngày một đêm, tâm như chân nhân, không có ý dâm, chẳng nghĩ đến chuyện ăn nằm, giữ gìn phạm hạnh, chẳng khởi tâm tà dục, chẳng tham sắc. Một lòng tu tập giới thanh tịnh như thế.
Giới thứ tư, giữ một ngày một đêm, tâm như chân nhân, không có ý nói dối, suy nghĩ chí thành, ăn nói an định, từ tốn, chẳng dối trá, tâm và miệng tương ứng. Một lòng tu tập giới thanh tịnh như thế.
Giới thứ năm, giữ một ngày một đêm, tâm như chân nhân, không uống rượu, không say sưa, không mê loạn, không mất lý trí, trừ khử ý niệm buông lung. Một lòng tu tập giới thành tựu như thế.
Giới thứ sáu, giữ một ngày một đêm, tâm như chân nhân, giữ yên ý niệm không mong cầu, không dùng hoa hương, không bôi son phấn, không ca múa tấu nhạc. Một lòng tu tập giới thanh tịnh như thế.
Giới thứ bảy, giữ trọn một ngày một đêm, tâm như chân nhân, giữ yên ý niệm không mong cầu, chẳng nằm giường tốt, nằm giường thô chiếu cỏ, trừ bỏ ngủ nghỉ, suy nghĩ kinh đạo, một lòng tu tập giới thanh tịnh như thế.
Giới thứ tám, giữ một ngày một đêm, tâm như chân nhân, ăn đúng thời theo pháp, ăn ít, ước chế thân mình, không ăn quá Ngọ. Một lòng giữ giới thanh tịnh như thế.
Phật bảo Duy Da:
- Ngày thọ trai giới nên tu tập ngũ niệm. Những gì là năm?
Một là nên niệm Phật. Phật là Như Lai, là bậc Chí Chân, là bậc Đẳng Chánh Giác, là bậc Minh Hạnh Túc, là bậc Thiện Thệ, cha của thế gian, là Vô Thượng Sĩ, là Kinh Pháp Ngự, Thiên Nhân Sư, nên gọi là Phật. Niệm Phật như thế thì những tập khí ngu si, ác ý, nóng giận đều trừ, tâm lành tự sanh, suy nghĩ ưa thích Phật nghiệp. Ví như dùng dầu mè, tháo đậu (4) để gội đầu, sẽ trừ được nhơ bẩn. Người trì trai niệm Phật sẽ thanh tịnh giống như vậy, mọi người trông thấy, không ai chẳng ưa thích, tin tưởng.
Hai là nên niệm Pháp. Pháp của đức Phật nói gồm ba mươi bảy phẩm, đầy đủ chẳng hủy, hãy suy nghĩ chớ quên. Nên biết pháp ấy soi sáng thế gian. Niệm pháp như thế thì những tập khí ngu si, ác ý, nóng giận đều trừ, tâm lành tự sanh, sử dụng, ưa thích pháp nghiệp. Ví như dùng dầu mè, tháo đậu để tắm rửa thân thể thì trừ được nhơ bẩn. Người trì trai niệm pháp sẽ thanh tịnh giống như vậy, mọi người trông thấy không ai chẳng ưa thích, tin tưởng.
Ba là nên niệm chúng, cung kính, thân cận bậc nương theo, vâng nhận sự giáo hóa trí huệ. Trong chúng đệ tử của đức Phật có vị đắc Câu Cảng Thọ, Câu Cảng Chứng, có vị đắc Tần Lai Thọ, Tần Lai Chứng, có vị đắc Bất Hoàn Thọ, Bất Hoàn Chứng, có vị đắc Ứng Chân Thọ, Ứng Chân Chứng. Đấy là tám bậc trượng phu được chia thành bốn cặp, đều là Giới thành, Định thành, Huệ thành, Giải thành, hoàn thiện tri kiến thành, là bậc thánh đức, là bậc hạnh trọn vẹn, hãy nên chắp tay lễ bậc phước điền được trên trời và dưới nhân gian tôn kính. Niệm [thánh] chúng như vậy những tập khí ngu si, ác ý, nóng giận đều trừ, hỷ tâm tự sanh, suy nghĩ ưa thích hạnh nghiệp của thánh chúng. Ví như dùng tro sạch để giặt áo sẽ trừ được nhơ bẩn. Người trì trai niệm chúng sẽ thanh tịnh giống như vậy, mọi người trông thấy, không ai chẳng ưa thích, tin tưởng.
Thứ tư là niệm giới, thân nhận lãnh giới của Phật, nhất tâm vâng giữ, chẳng thiếu sót, chẳng phạm, chẳng động, chẳng quên, khéo thành lập, giữ gìn cẩn thận chính là cử chỉ của bậc trí huệ, để khỏi phải lo hối hận về sau, có thể bình đẳng dạy người. Người niệm giới như vậy thì những tập khí ngu si, ác ý, nóng giận đều trừ, hỷ tâm tự sanh, ưa thích những nghiệp thuộc về giới. Như mài gương, chất nhơ hết thì ánh sáng hiện. Người trì trai niệm giới sẽ thanh tịnh giống như thế. Mọi người trông thấy, không ai chẳng ưa thích, tin tưởng.
Năm là nên niệm thiên: Thứ nhất là Tứ Vương thiên, thứ hai là Đao Lợi thiên, Diêm thiên, Đâu Suất thiên, Bất Kiêu Lạc thiên, Hóa Ứng Thanh thiên. Hãy nên tự niệm: Tôi do có tín, có giới, có nghe pháp, có thí, có trí, đến khi thân tôi chết, tinh thần sẽ lên trời, nguyện chẳng mất tín, giới, nghe pháp, thí, trí. Niệm thiên như vậy thì những tập khí ngu si, ác ý, nóng giận đều trừ, hỷ tâm tự sanh, ưa thích những nghiệp thuộc chư thiên. Ví như bảo châu thường được giồi mài sẽ sáng sạch. Nguời trì trai niệm thiên sẽ thanh tịnh giống như vậy.
Phụng trì tám giới, tu tập ngũ niệm là trai giới trong Phật pháp, công đức sẽ giống như chu thiên, diệt ác, khởi điều lành, sau này sẽ sanh lên trời, rốt cuộc đắc Niết Bàn. Do vậy, người trí sẽ tự lực hành, dốc lòng làm phước.
Như vậy đó, Duy Da! Trai giới có phước đức sáng ngời, tiếng tăm xa rộng. Ví như mười sáu nước lớn trong thiên hạ, trong mười sáu nước ấy đầy ắp các thứ báu chẳng thể kể đếm được, [nhưng những thứ ấy] vẫn chẳng bằng trai giới một ngày theo đúng Phật pháp. [So sánh với] phước như vậy thì [những của báu] trong mười sáu nước giống như hạt đậu mà thôi! Trên cõi trời xa rộng chẳng thể tính kể được! Hãy nên biết: Năm mươi năm trong nhân gian bằng một ngày một đêm trên tầng trời thứ nhất. Tầng trời thứ nhất là Tứ Vương thiên thọ năm trăm tuổi, bằng với chín trăm vạn năm trong nhân gian. Người giữ trai giới theo Phật pháp được sanh lên tầng trời này. Một trăn năm trong nhân gian bằng một ngày một đêm trên trời Đao Lợi. Trời Đao Lợi thọ một ngàn tuổi, bằng với ba ngàn sáu trăm vạn năm trong nhân gian. Hai trăm năm trong nhân gian bằng một ngày một đêm nơi Diêm thiên. Diêm thiên thọ hai ngàn tuổi, bằng với một ức năm ngàn hai trăm vạn năm trong nhân gian. Bốn trăm năm trong nhân gian là một ngày một đêm trên trời Đâu Thuật. Trời Đâu Thuật thọ bốn ngàn tuổi, bằng với sáu ức tám trăm vạn năm trong nhân gian. Tám trăm năm trong nhân gian là một ngày một đêm trên trời Bất Kiêu Lạc. Trời Bất Kiêu Lạc thọ tám ngàn năm, bằng với hai mươi ba ức bốn ngàn vạn năm trong nhân gian. Một ngàn sáu năm trong nhân gian là một ngày một đêm trên trời Hóa Ứng Thanh. Trời Hóa Ứng Thanh thọ một vạn sáu ngàn tuổi, bằng với chín mươi hai ức một ngàn sáu trăm vạn năm trong nhân gian. Nếu có người có tín, có giới, có nghe pháp, có thí, có trí, vâng giữ trai giới trong Phật pháp thì khi hết tuổi họ, tinh thần của người ấy sẽ đều sanh vào trong sáu cõi trời ấy, an ổn, khoái lạc, những điều tốt đẹp đáng ca ngợi thật nhiều, ta chỉ nói đôi chút. Phàm ai làm lành thì hồn thần sẽ hưởng phước vô lượng trên trời.
Duy Da nghe lời Phật, hoan hỷ nói:
- Lành thay! Lành thay! Bạch Thế Tôn! Phước đức của trai giới rất sung sướng vô lượng. Con xin giữ giới của Phật, từ nay trở đi, trong sáu ngày chay mỗi tháng, con sẽ dốc hết sức làm phước đến chết.
Phật nói kinh xong, [ai nấy] đều hoan hỷ, vâng theo lời dạy.
Phật Thuyết Trai Kinh
HẾT
[1] Ni Kiền (Nigantha Nātaputta): Những người tin theo ngoại đạo Ni Kiền Tử, một trong sáu lục sư ngoại đạo.
[2] Một cách dịch khác của “thiện nam tử, thiện nữ nhân”.
[3] Do diên (yojana): Còn dịch là Do Tuần, là đơn vị đo khoảng cách, tùy theo địa phương mà Do Diên có độ dài từ 6 đến 15 cây số.
[4] Tháo đậu: Thời cổ, do chưa có xà-bông nên người ta dùng đậu nấu chín nghiền thành bột, hòa với những chất có tác dụng tẩy rửa khác như bồ kếp, dùng để rửa ráy do chúng có chất nhờn. Chất bột đậu ấy được gọi là tháo đậu.
