Các nhà sư và công dân Phật giáo ở Lào đang phản đối kế hoạch xây dựng một bức tượng Phật theo phong cách Trung Hoa ở thủ đô Vientiane, coi đây là một “sự xâm phạm văn hóa” từ nhà đầu tư và nhà cung cấp viện trợ nước ngoài lớn nhất của nước này, Trung Hoa.

Theo các phương tiện truyền thông nhà nước Lào và Trung Hoa, sự phản đối đối với bức tượng đã bùng lên kể từ khi Công ty Bất động sản Vạn Phong Thượng Hải của Trung Hoa công bố kế hoạch xây dựng tượng Phật trong Đặc khu Kinh tế Đầm lầy That Luang (SEZ) ở Viêng Chăn, theo truyền thông nhà nước Lào và Trung Hoa.

Công ty cho biết sẽ xây dựng một bức tượng Phật cao 100 mét để thu hút khách du lịch trong và ngoài nước, Đài Á Châu Tự Do (RFA) đưa tin.

Những người phản đối cáo buộc rằng bức tượng được lên kế hoạch là không thể chấp nhận được vì nó được dựng theo phong cách Đại thừa, tượng Phật Trung Hoa mặc váy dài và đứng. Ở Lào, Phật theo phong cách Nguyên thủy ngồi trong tư thế thiền định là một đặc điểm phổ biến.

Đại thừa và Nguyên thủy là hai trường phái chính của Phật giáo và văn hóa Phật giáo.

RFA đưa tin: “Nếu họ xây dựng theo phong cách Trung Hoa, nó sẽ thu hút rất nhiều phản ứng tiêu cực từ công chúng”. “Với một tượng Phật kiểu Trung Hoa, Lào sẽ mất đi hình ảnh và bản sắc của mình. Tượng Phật nên là của Lào vì nó ở Lào. ”

Các phương tiện truyền thông nhà nước ở Lào đưa tin vào tháng 11 năm 2016 rằng công ty đã lên kế hoạch xây dựng một công viên chủ đề nước bao gồm một bức tượng Phật khổng lồ tại SEZ để thu hút khách du lịch. Công ty sẽ đầu tư 80 triệu đô la Mỹ cho mục đích.  

Nhà phát triển bất động sản Trung Hoa đã được quyền thuê 99 năm đối với đặc khu kinh tế rộng 365 ha kể từ năm 2012.

Trung Hoa có ảnh hưởng đáng kể ở Lào nhờ vào quan hệ đối tác chiến lược lâu dài giữa hai quốc gia Cộng sản. Với ước tính khoảng 16 tỷ USD đầu tư và các kế hoạch đầy tham vọng vào cơ sở hạ tầng giao thông, khu kinh tế, đập thủy điện, trường học và quân sự, Trung Hoa là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất của Lào, theo một báo cáo trên tờ Diplomat .

Tuy nhiên, sự tức giận đang âm ỉ đối với bức tượng Phật theo phong cách Trung Hoa, mà người Lào nói, đe dọa nền văn hóa và bản sắc của họ.  

Một người dân ở Vientiane nói với RFA trước khi bức tượng Phật được đề xuất cho phép xây dựng, chính phủ nên lấy ý kiến ​​của công chúng.

Ông nói: “Họ nên xây một tượng Phật của Lào, hoặc nếu họ muốn xây dựng nó như một biểu tượng của sự hợp tác giữa hai quốc gia, thì họ có thể xây hai tượng Phật - một của Trung Hoa và một của Lào.

“Họ không thể chỉ xây dựng một cái của Trung Hoa. Lào sẽ mất hình ảnh hoặc thể diện của mình ”.

“Cá nhân tôi không muốn nhìn thấy một bức tượng Phật Trung Hoa ở SEZ ở trung tâm thủ đô Viêng Chăn,” một nhà sư Phật giáo nói.

Người Lào ở các khu vực khác của đất nước cũng phản đối bức tượng.

Một người dân ở tỉnh Luang Prabang cho biết bức tượng nên được xây dựng theo phong cách cổ xưa chính thống của Lào.

Ông nói: “Bản sắc Lào cần được bảo tồn. “Việc xây dựng một tượng Phật theo kiểu Trung Hoa là không phù hợp. Tôi không hiểu tại sao họ lại muốn dựng tượng Phật Trung Hoa ”.

Ngay cả các quan chức cấp cao của chính phủ cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quảng bá văn hóa và truyền thống của Lào.

Trong cuộc họp cấp quốc gia ngày 31/8, Kikeo Khaykhamphithoun, Phó Thủ tướng Lào, nhận xét rằng dự án tại SEZ cần quảng bá văn hóa, lịch sử, truyền thống, tôn giáo, kiến ​​trúc và kinh doanh của Lào, bao gồm cả du lịch.

Báo chí cho biết đây không phải là trường hợp đầu tiên người Lào phản đối những nét văn hóa Trung Hoa.

Vào tháng 11 năm 2020, một công ty Trung Hoa đã buộc phải gỡ bỏ những chiếc đèn lồng và bóng bay màu đỏ của Trung Hoa trên các cột điện mà công ty này đã lắp đặt ở Viêng Chăn sau khi nhiều người dân Lào phàn nàn chống lại chúng.

Lào là một quốc gia Đông Nam Á với 7 triệu người theo đạo Phật, nơi người theo đạo Thiên chúa chiếm 2% dân số.