Sơ yếu về Thiền
[2023]
A Brief Introduction to Meditation
Nội dung
Phần 1
Thiền Ấn giáo
Hindu Meditation
1. Phương pháp Yoga.
1.1. Hatha yoga.
1.2. Rāja yoga.
2. Thiền Ấn giáo.
- Tổng trì (執持; S: dhāraṇa).
- Tĩnh lự (靜慮; S: dhyāna)
- Tam-ma-địa 三摩地 = Tam muội 三昧 (S: samādhi → Nhập định)
Phần 2
Thiền Phật giáo
Buddhist Meditation
[Xem thêm “Sơ yếu Thiền Phật giáo”]
1. Nhận thức cơ bản về thiền Phật giáo
Luật-Pháp => [Giới-Niệm → Định-Tuệ] => Giới-Niệm-Định-Tuệ
2. Chánh niệm.
2.1. Định tính về niệm.
2.2. Định lượng về niệm.
3. Thiền Phật giáo.
3.1. Thiền minh sát.
3.2. Tiêu điểm chính yếu trong thiền Phật giáo.
Phần 3
Thiền và Kitô giáo
Meditation and Christianity
1. Tổng quan về thiền Kitô giáo.
2. Sơ lược về sự tu học trong Kitô giáo:
2.1. Ẩn tu và chiêm niệm trước thế kỷ 20.
2.2. Cầu nguyện và tĩnh tâm vào thế kỷ 20.
3. Mối tương quan của cầu nguyện và tĩnh tâm với thiền.
3.1. Cầu nguyện và tĩnh tâm với thiền Ấn giáo.
3.2. Cầu nguyện và tĩnh tâm với thiền Phật giáo.
3.3. Nội dung của cầu nguyện và tĩnh tâm với thiền.
1) Cầu nguyện.
- Suy niệm (E: meditation) - Mặc tưởng (E: introspection)
- Chiêm niệm (E: contemplation)
2) Tĩnh tâm.
- Quan điểm của Lm W. Shannon (trường phái Thiền Ấn giáo).
- Quan điểm của Nguyễn Ước (trường phái Thiền Phật giáo).
4. Hướng đi của thiền Kitô giáo ngày nay.
4.1. Thiền theo cách chiêm niệm của các ẩn sĩ Kitô giáo trong thế kỷ III.
4.2. Thiền theo cách nhìn của Thomas Merton.
5. Thiền tập Kitô giáo.
5.1. Không gian và thời gian thiền.
5.2. Giữ thinh lặng.
Phần 4
Thiền và Khoa học
Meditation and Science
1. Thiền qua các khảo cứu của khoa học.
1.1. Thiền và não bộ.
1) Thiền định và sóng não.
2) Thiền định và cảm giác hợp nhất với vũ trụ.
1.2. Thiền và y học.
1) Thiền là quá trình hạ thấp sóng não và giảm chuyển hoá.
2) Thiền tạo ra sự phát triển trí não và làm chậm sự lão hoá.
3) Thiền giúp cải thiện tình trạng rối loạn dương cương.
4) Thiền là liệu pháp đối trị các bệnh tâm thể.
5) Thiền tăng cường hệ miễn dịch.
1.3. Thiền và xã hội học.
1) Thiền giúp cải thiện hành vi.
2) Thiền giúp nâng cao chỉ số thông minh cảm xúc.
2. Thiền khí công.
3. Thiền nhân điện.
Bài đọc thêm: Thiền với các học giả.
Sơ yếu về Thiền - A Brief Introduction to Meditation [2023]
NBS: Minh Tâm (10/2018, 01/2020, 12/23)