Đứng ở vị trí bị cáo chính là một người phụ nữ gầy yếu, khuôn mặt u sầu, ẩn trong vẻ u sầu đó là một sự xấu hổ. Cô bị bắt vị tội ăn trộm bánh mì và bị ông chủ kiện lên tòa án.

Quan tòa hỏi: “Bị cáo, có đúng là cô đã ăn trộm bánh mì không?”

Người phụ nữ cúi đầu và lúng túng trả lời: “Đúng vậy! Thưa quan tòa, tôi thực sự đã ăn trộm bánh mì!”

Quan tòa lại hỏi: “Động cơ ăn trộm bánh mì của cô là gì? Có phải vì đói khát không?”

“Đúng ạ!” Người phụ nữ ngẩng đầu lên, đôi mắt nhìn vị thẩm phán và nói: “Đúng là tôi đói, nhưng tôi cần bánh mì là để nuôi ba đứa con nhỏ, chúng đã mấy ngày hôm nay không được ăn gì rồi. Tôi không thể trơ mắt nhìn chúng chết đói được, chúng vẫn còn quá nhỏ!”

Nghe người phụ nữ nói xong, mọi người xung quanh bắt đầu lầm rầm những tiếng bàn tán.

Quan tòa gõ một tiếng, rồi nghiêm túc nói: “Trật tự, bên dưới nghe phán quyết!”

Nói xong, vị thẩm phán nhìn về phía người phụ nữ và nói: “Bị cáo, tôi phải làm việc theo lẽ công bằng, chấp hành theo pháp luật, cô có hai lựa chọn: một là chấp nhận phạt 10 đô hoặc là chấp nhận bị giam 10 ngày”.

Người phụ nữ với vẻ mặt thống khổ và ăn năn nói: “Thưa quan tòa, tôi phạm pháp nên bằng lòng chấp nhận bị xử phạt. Nếu như tôi có 10 đô thì tôi đã không đi ăn trộm bánh mì, tôi chấp nhận bị giam 10 ngày, nhưng ai có thể giúp tôi chăm sóc ba đứa con đây?”

Lúc này, một người đàn ông khoảng hơn 40 tuổi ngồi ở bên cạnh bị cáo đứng lên, ông cúi người xuống và hướng về phía người phụ nữ nói: “Xin cô hãy nhận hình phạt 10 đô”.

Nói xong, ông ta quay người về phía những người khác đang ngồi và lấy ra 10 đô, rồi bỏ chiếc mũ trên đầu xuống và nói: “Các vị, tôi là LaGuardia, hiện đang là thị trưởng thành phố New York và bây giờ tôi phạt mỗi người 50 cent, đó là số tiền phạt cho sự thờ ơ của chúng ta khi ở cùng khu phố mà lại để cho một người mẹ phải đi ăn trộm bánh mì về nuôi con”.

Toàn hội trường mọi người đều kinh ngạc và mở to mắt nhìn vị Thị trưởng LaGuardia , không gian tĩnh lại. Một lát sau tất cả mọi người đều đứng dậy và lấy ra 50 cent bỏ vào mũ của Thị trưởng, cả vị quan tòa cũng không ngoại lệ.

Về lý thuyết, một phụ nữ ăn trộm bánh mì bị phạt tiền đâu có quan hệ gì đến người khác? Vị Thị trưởng trả lời một cách minh bạch – đó là trả tiền cho sự lạnh lùng của chúng ta.

Ông nói: Giữa con người với con người không phải là không có mối quan hệ, con người đến thế gian này, với tư cách là một phần tử trong xã hội, là đã có khế ước (hợp đồng), ví như trong quan hệ lợi ích vật chất là có khế ước pháp lý, về giao lưu chia sẻ trong cuộc sống là có khế ước tinh thần.

“Thiện” cũng không phải chỉ là một loại phẩm chất đối lập với sự lạnh lùng, gian trá, tàn nhẫn hay tư lợi mà chính là một loại khế ước về tinh thần.

Mark Twain từng nói: Lương thiện là một loại ngôn ngữ thông dụng của thế giới, nó có thể khiến cho người mù cảm nhận được và người điếc nghe thấy được.

Trong cuộc đời, ai cũng có thể gặp phải cảnh nguy nan khốn khó, ai cũng có thể trở thành kẻ yếu, nếu như chúng ta không giúp đỡ người khác trong lúc nguy cấp, ai có thể đảm bảo rằng mình sẽ không phải “nuốt trái đắng một mình”?

Lòng người chỉ có hướng thiện mới có thể được ánh mặt trời chiếu rọi và “thiện khế ước” mới có thể tồn tại phổ biến trên thế giới này. Người hiểu được rằng phải quý trọng loại khế ước này chính là người cao quý. Người hiểu được rằng phải trả tiền cho sự thờ ơ này là người sáng suốt. Xã hội đương thời quá lạnh lùng, nếu chúng ta không nhận thức ra và thay đổi, có lẽ chúng ta sẽ vì sự ích kỷ của mình mà phải trả giá thật nhiều!