Việc thờ cúng Tổ tiên là một truyền thống văn hóa lâu đời của Việt Nam. Truyền thống này vừa mang tính nhân văn, thể hiện tinh thần “uống nước nhớ nguồn” của cháu con đối với các thế hệ tiền nhân.

Xuất phát từ truyền thống cao đẹp đó mà mỗi gia đình người Việt đều lập bàn thờ để tưởng nhớ gia tiên, hang năm cứ đến ngày Lễ Tết đều làm mâm cúng vái.

Năm hết, Tết đến việc thu dọn bàn thờ, đồng thời nghiên cứu lại cách sắp xếp sao cho đúng phong thủy là điều nên làm và cần thiết. Vì thế, gia chủ cần phải nắm rõ, cũng như có những hiểu biết nhất định về cách bài trí, cũng như cách đặt bàn thờ sao cho phù hợp.

Dưới đây là một số điều cấm kỵ về cách bài trí bàn thờ trong nhà mà mọi người có thể tham khảo.

Lưu ý thế nào khi đặt bàn thờ

Bàn thờ không nên treo trên không, không có chỗ dựa lưng hoặc trên đường đi lại. Bởi nếu làm những điều nói trên, ban thờ sẽ không hội tụ đủ sinh khí hoặc chênh vênh bất an, gia vận lên xuống khó đoán.

Bàn thờ không được đặt ở cuối lối đi. Nếu đường đi lại đâm thẳng vào vị trí bàn thờ sẽ gây tổn hại đến cung tài lộc, nhân đinh của gia đình.

Bàn thờ không được đặt ngược hướng nhà. Việc này sẽ khiến các thành viên trong gia đình bất hòa, dễ gặp bệnh tật. Nếu đặt ở vị trí quay sang trái hoặc sang phải nhà thì chủ nhân dễ có tâm sự phiền muộn khó nói ra.

Bàn thờ không được đặt đối diện nhà vệ sinh để người trong nhà tránh được bệnh tật đau đớn.

Bàn thờ nếu để đối diện nhà bếp sẽ gây tranh cãi, tính tình gia chủ nóng nảy. Nếu đặt dưới cầu thang sẽ khó có cơ hội phát triển. Nếu đặt trên nền đất lồi lõm sẽ khiến chủ nhân gặp khó khăn. Nếu phía trên, dưới, trái, phải ban thờ có cửa sổ thì chủ nhân dễ bị tán tài.

Bàn thờ gia tiên tốt nhất nên đặt ở tầng một, gian chính giữa nhà, quay ra cửa lớn.

Không đặt bàn thờ trên nóc tủ. Bàn thờ gia tiên tránh đặt giữa nhà. Bàn thờ gia tiên và bàn thờ Phật không nên đặt đối diện nhau trong một gian phòng.

Bàn thờ nên quay ra cửa chính, không nên ngược với hướng nhà có thể gây âm dương tương phản, dễ gây bất trắc hoặc con cái không hiếu thuận, tài vận và gia vận bị ảnh hưởng.

Bàn thờ thần Phật thì nên đặt ở hướng chính hoặc quay bên trái, bên phải. Ban thờ gia tiên tốt nhất nên đặt ở tầng một, gian chính giữa nhà, quay ra cửa lớn để khi vừa mở cửa vào đã nhìn thấy gia tiên, tiện bề chăm sóc.

Nên bố trí bàn thờ như thế nào?

Trước hết, bàn thờ nên có độ cao tỷ lệ với người trong gia đình, tránh làm quá cao (phải leo trèo thiếu an toàn) hoặc quá thấp (dễ bị va chạm và thiếu tôn nghiêm).

Trường hợp có nhiều tầng thờ thì xếp đặt theo thứ tự từ cao xuống thấp theo ngôi thứ. Tủ thờ thường có phần dưới và bên hông là tủ chứa đồ (gia phả, lịch giỗ kỵ, vàng mã hương đèn…). Nếu bệ thờ làm theo kiểu tấm đan bê tông thì cũng nên kê một tủ nhỏ hay bàn vào khoảng trống bên dưới để thuận tiện sắp xếp vật dụng vào dịp có giỗ tết.

Trên bàn thờ không nên đặt chậu cây cảnh mà chủ yếu dùng hoa tươi để thờ phụng, không nên dùng hoa nhựa, đồ mặn và tiền mặt bày lên ban.

Nếu ban thờ của nhà có thờ cả họ nội và họ ngoại thì họ nội đặt bên trái, họ ngoại đặt bên phải, nhưng phải dùng vạch sơn màu đỏ phân chia rõ ràng hoặc dùng tấm vách ngăn sơn đỏ để tránh tranh chấp nhau.

Bài trí bàn thờ phải nghiêm trang nhưng không u tịch, bởi vì nhà ở gia đình (tính chất Dương) không bao giờ là một ngôi chùa hay đền – miếu – phủ – am (thiên về tính Âm, là “vãng sinh đường” cho khách thập phương).